افکار نیوز
از ابتداي سال جاري تا کنون ميزان واردات گندم از ساير کشورها به ايران افزايش يافته است و بطور مثال واردات اين محصول استراتژيک از کشور آمريکا با رشد دوبرابري روبرو بوده است.
با توجه به اهميت امنيت غذايي و به‌ويژه نقش تعيين‌كننده گندم در بسياري از مبادلات و مجادلات جهاني، خودكفايي در توليد اين محصول به‌عنوان يكي از
اولويت‌هاي اساسي بخش كشاورزي بسياري از كشورهاي جهان و ايران مطرح است. زمانيکه طرح خودکفايي گندم هشت سال پيش در دولت آقاي خاتمي استارت خورد،کارشناسان پيش بيني قطع واردات اين محصول کشاورزي به کشورمان را داشتند اما نه تنها اينطور نشد بلکه امروز شاهد رشد ميزان واردات گندم به کشور هم شده ايم.
كشور ما كه تا ۵۰ سال پيش با توليد چهار ميليون تني گندم پاسخگوي نياز مصرف جامعه بود، از سال ۳۸ به بعد به دليل كمبود توليد و افزايش مصرف سرانه، نيازمند واردات شد و اين وابستگي هر سال افزايش يافت و در برخي سال‌ها مجبور بوديم بيش از يك ميليارد دلار براي واردات گندم هزينه كنيم. تا اينكه با سياست افزايش قيمت خريد تضميني، كشاورزان به افزايش كشت اين محصول و تداوم آن ترغيب شدند و از سال ۸۳ پس از حدود ۴۵ سال وابستگي به واردات گندم خارجي، به خودكفايي رسيديم و ۲۶ آبان‌ماه هر سال به عنوان روز ملي خودكفايي گندم در تقويم ايران ثبت شده است. اما در شرايطي كه كشورمان از هشت سال پيش جشن خودكفايي گندم را برپا كرده است و آمارهاي توليد از كفايت مصرف حكايت مي‌كنند، واردات گندم دو دليل مي‌تواند داشته باشد اول اينكه آمارهاي توليد نادرست بوده و هنوز به خودكفايي نرسيده‌ايم و دوم دست‌هاي پنهان عامل واردات اين محصول هستند. در چهار ماهه نخست سال جاري حجم واردات گندم به كشور به بيش از ۲.۳ ميليون تن رسيد. براساس تازه‌ترين آمار گمرك ايران در مدت زمان يادشده بالغ بر ۸۰۶.۸ ميليون دلار گندم از ۱۳ كشور جهان وارد ايران شد. اين ميزان واردات نسبت به مدت مشابه در سال قبل از نظر وزني ۱۵ هزار واز نظر ارزشي ۲۰ هزار درصد رشد نشان مي‌دهد. به معناي ديگر واردات گندم به كشور در چهار ماهه نخست امسال نسبت به سال قبل از نظر وزني ۱۵۸ و از نظر ارزشي ۲۰۱ برابر شده است. همچنين تنها در تير ماه امسال حدود ۴۸۰ هزار تن گندم وارد كشور شد. بيشترين حجم واردات گندم به ايران در چهار ماهه نخست امسال مربوط به سوئيس با ۶۰۴ هزار تن، روسيه با ۳۳۴ هزار تن، آلمان با ۳۰۳ هزار تن، هلند با ۲۵۶ هزار تن و برزيل با ۲۳۱ هزار تن بوده است. همچنين در اين مدت نزديك به ۱۲۶ هزار تن گندم نيزاز آمريكا وارد ايران شد.
اين رقم نسبت به آمار واردات سه ماهه گندم از آمريكا رشد دو برابري را نشان مي‌دهد. آذربايجان، اتريش، ازبكستان، امارات، تركمنستان، سنگاپور و قزاقستان نيز از ديگر مبادي ورود گندم به كشور در چهار ماه سال ۹۱ بودند. به گزارش ايسنا، واردات گسترده گندم به كشور طي سال جاري در حالي رخ داده كه چندي پيش جمعي از كشاورزان خوزستاني با امضاي نامه‌اي نسبت به پايين بودن قيمت خريد گندم اعتراض خود را اعلام كرده و خواستار تجديد نظر وزارت جهاد كشاورزي در اين قيمت‌گذاري شدند. خريد هر كيلو گندم ۳۹۵ تومان تعيين شده بود كه پس از آن، اين مبلغ به ازاي هر كيلو ۴۲۰ تومان تغيير كرد؛ اين درحالي است كه قيمت خريد گندم وارداتي بين ۵۵۰ تا ۶۰۰ تومان است.
پيش‌بيني مي‌شود امسال بين شش تا هفت ميليون تن گندم وارد كشور خواهد شد. به تازگي قيمت نان در استانهاي مختلف كشور به طور متوسط حدود ۳۰ درصد افزايش يافت. اين افزايش قيمت به افزايش جهاني قيمت گندم نسبت داده شده است. از سوي ديگر كيفيت پايين نانهاي توليد داخل نيز با انتقادات زيادي از سوي مصرف‌كنندگان مواجه بوده كه وعده داده شده با ورود گندمهاي باكيفيت اين مشكل تا حدودي برطرف مي‌شود. در حالي كه معاون وزير جهاد كشاورزي اعلام كرده بود امسال حداقل ۱۴ ميليون تن گندم از مزارع كشور برداشت مي‌شود كه كفاف مصرف و نياز داخل را مي‌دهد و نيازي به واردات نداريم اما در فصل بهار دو ميليون تن گندم به ارزش ۸۰۲ ميليارد تومان وارد كشور شد و البته همچنان هم ادامه دارد.
در حالي كه سال گذشته هيچ گندم به كشور وارد نشد اما امسال ميزان واردات شدت گرفته به طوري كه فقط در خرداد ماه بيش از ۷۱۴ هزار تن گندم وارد ايران شده كه ۶۶ هزار تن از اين ميزان به ارزش ۲۲.۱ ميليون دلار از آمريكا بوده است. در مجموع در فصل بهار بيش از يك ميليون و ۹۰۰ هزار تن گندم از كشورهاي سوئيس، آلمان، اتريش، ازبكستان، امارات، برزيل، سنگاپور، روسيه، قزاقستان و هلند وارد كشور شد و گفته مي‌شود كه بزودي يك ميليون تن گندم ديگر نيز از پاكستان وارد خواهد شد. اين در حالي است كه بر اساس پيش‌بيني‌هاي وزارت جهاد كشاورزي امسال حداقل ۱۴ ميليون تن گندم برداشت مي‌شود كه كفاف مصرف و نياز داخل را مي‌دهد و به گفته مجيد خليلي خشنود ـ سرپرست امور توليدات گياهي وزارت كشاورزي ـ كاهش مصرف گندم خوراكي پيش بيني شده و طبق آماري ۹.۵ ميليون تن نياز گندم نان كشور است.
سال گذشته كه ۱۳.۵ ميليون تن گندم در كشور توليد شده بود به گفته خشنود مازاد مصرف خوراكي ايران بوده است و وارداتي هم نداشته‌ايم اما امسال پيش‌بيني‌ها حاكي از واردات شش تا هفت ميليون تني گندم است. از سوي ديگر گندم وارداتي حدودا كيلويي ۶۰۰ تومان است اما گندم داخلي با نرخ افزايش يافته نهايتا كيلويي ۴۲۰ تومان از كشاورز خريداري مي‌شود و ۱۸۰ تومان ارزان‌تر از گندم وارداتي است. شش ميليون و ۶۰۰ هزار هكتار سطح گندمزار‌هاي كشور است كه چهار ميليون هكتار آن اراضي ديمي بوده و دو ميليون و ۶۰۰ هزار هكتار از اراضي آن آبي است.