خبرگزاری ایانا
این روزها کنترل قیمت تخم‌مرغ پس از کنترل قیمت مرغ، نقل محافل تنظیم بازار شده است و در آخرین خبری که منتشر شده است توافق فروش تخم‌مرغ شانه‌ای شش‌هزار و 600 تومان مطرح شده تا در تمامی مراکز ازجمله عمده‌فروشی‌ها، میادین میوه و تره‌بار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای و خرده‌فروشی‌ها باید تخم‌مرغ شناسنامه‌دار را طبق قیمت مصوب و درج تاریخ و قیمت به بازار عرضه کنند.
این در حالی است که در اکثر خرده‌فروشی‌های سطح شهر تخم‌مرغ شانه‌ای کمتراز هفت‌هزار و 500 تومان یافت نمی‌شود و بر ای خرید این محصول در
قیمت مصوب باید فقط به میادین میوه و تره‌بار مراجعه کرد.
به‌نظر می‌رسد این‌گونه کنترل قیمت تخم‌مرغ دردی نه از مصرف‌کننده دوا میکند و نه از تولیدکننده. چراکه به گفته دبیرکل کانون سراسری انجمن‌های صنفی تعیین قیمت شش‌هزار و 600 تومانی برای هر شانه تخم‌مرغ توسط ستاد تنظیم بازار وزارت صنعت کاملا یک‌طرفه و بدون حضور نماینده‌ای از تولیدکنندگان بوده است.
سود تولید به جیب دلالان سرازیر می‌شود
فرزاد طلاکش دبیر انجمن تخم‌مرغ شناسنامه‌دار به خسارت 345 میلیارد تومانی تولیدکنندگان تخم‌مرغ اشاره میکند و برآورد قیمت این محصول را به‌طور میانگین سه‌هزار و 50 تومان اعلام میکند.
این در حالی است که به گفته صاحبان مرغداری‌های مرغ تخم‌گذار، میانگین قیمت خرید از تولیدکننده در حال حاضر بین دوهزار و 800 تا سه هزار تومان است و نشان می‌دهد که تولیدکنندگان این محصول همچنان ضرر می‌دهند.
وجود دلالان و کنترل ناکافی قیمت‌ها توسط دستگاه‌های نظارتی در زنجیره توزیع تا مصرف را می‌توان از عوامل گران‌فروشی برشمرد. این کم‌توجهی در شبکه توزیع تا مصرف موجب افزایش قیمت‌ها در بازار توسط دلالان، سوءاستفاده گران‌فروشان و خرده‌فروشان نیز شده است.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس نیز در همین رابطه با تأکید بر اینکه اگر از تولیدکننده در تعیین قیمت تخم‌مرغ حمایت نشود، تولیدکننده باید تولید خود را متوقف کند، گفت: در تعیین نرخ تخم‌مرغ باید بیش از مصرف‌کننده از تولیدکننده حمایت کرد چراکه مصرف‌کننده را می‌توان با اختصاص یارانه‌ای یاری کرد ولی چنین شرایطی برای تولیدکننده وجود ندارد.
خطر توقف تولید
محمدتقی توکلی افزود: در صورتی که حمایت‌ها از تولیدکننده در تعیین قیمت تخم‌مرغ اعمال نشود، تولیدکننده باید تولید خود را متوقف کند.
وی با بیان اینکه حمایت‌های دولت باید در قالب یارانه به تولیدکنندگان اختصاص داده می‌شد، خاطرنشان کرد: قیمت را عرضه و تقاضا تعیین میکند به همین دلیل اگر حمایت‌ها از تولیدکننده در تعیین نرخ تخم مرغ اعمال نشود باز هم شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.
نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی درآمد تولیدکننده را کفاف جبران هزینه‌ها ندانست و ادامه داد: دولت باید در شرایط کنونی به هر نحوی چه از طریق قیمت‌گذاری و چه راه‌های دیگر از تولیدکننده حمایت کند.
به گزارش خبرنگار ایانا، سال گذشته بالاترین قیمت تخم‌مرغ شانه‌ای 9 هزار تومان بود اما گران‌ترین تخم‌مرغی که از مرغدار خریداری شد سه‌هزار و 400 تومان بود که در یک مقطع 20 روزه فروخته شد.
قابل توجه است که بخش قابل توجهی از سود افزایش قیمت این محصول به جیب دلالان سرازیر می‌شود.
هر نفر روزی نصف تخم‌مرغ می‌خورد
به گفته رئیس ستاد ترویج مصرف تخم‌مرغ، سرانه مصرف این محصول برای هر نفر در ایران 180 عدد است که روزانه نیمی از یک تخم‌مرغ می‌شود.
در این شرایط اگر این محصول کیلویی 100 تومان نیز گران شود، برای هر نفر 50 تومان محاسبه می‌شود. پس باید بررسی کرد چرا در این میان هم مصرف‌کننده و هم تولیدکننده متضررند و افزایش قیمت فقط به سود واسطه‌گران است.
مرغداران در پنج‌ماهه ابتدای امسال 345 میلیارد تومان خسارت را در حالی شناسایی کردند که ضرر و زیان سال گذشته این گروه هنوز پرداخت نشده است. دولت و شرکت‌های بیمه هنوز خسارت مرغ‌های معدوم‌شده را پرداخت نکرده‌اند.
هزینه‌های فرآیند تولید
در بررسی فرآینده تولید تخم‌مرغ، امروز قیمت یک مرغ آماده تخم‌گذاری با هزینه تمام شده حدود هشت‌هزار تومان است که اگر 10 هزار مرغ را در نظر بگیریم این رقم 80 میلیون تومان می‌شود به این مفهوم که یک تولیدکننده در همان قدم اول باید 80 میلیون تومان هزینه کند و در طول دوره تخم‌گذاری نیز باید روزانه به‌طور متوسط 2.5 کیلو مواد غذایی به ازای هر مرغ، (46 کیلوگرم در طول دوره) هزینه کند که مجموع آن بر ای هر یک مرغ در طول دوره تخم‌گذاری 39 هزار و 100 تومان با محاسبه قیمت امروز نهاده‌های دامی، می‌شود که باید این رقم را برای یک مرغداری 10 هزار تایی در نظر بگیریم (راه‌اندازی مرغداری در تعداد کمتر از 30 هزار مرغ صرفه اقتصادی ندارد). علاوه بر اینها طول دوره پرورش مرغ تخم‌گذار 18 تا 20 ماه است. این در حالی است که مرغ‌های تخم‌گذار، گوشت ندارند و فقط حدود 1.5 کیلوگرم وزن دارند که نشان می‌دهد قیمت این مرغ از لحاظ مصرف گوشتی، در حالی حدود چهارهزار تومان است که در ابتدای کار برای راه‌اندازی یک مرغداری تولیدکننده تخم‌مرغ برای هر مرغ هشت‌هزار تومان هزینه شده است.
در این شرایط عدم حمایت دولت و شناسایی ضرر و زیان برای تولید کننده باعث شده است تا تولید با بحران مواجه شود.
خرید نقدی، مشکل جدید
به گفته یک مرغدار، برای تولیدکنندگان تا سال گذشته خرید نهاده‌های دامی با چک‌های مدت‌دار امکان‌پذیر بود، اما در سال جاری فروشندگان فقط وجه نقد دریافت می‌کنند که این مشکل نیز به سایر مشکلات این گروه افزوده شده است.
علاوه بر اینها در حالی مازاد تولید در کشور وجود دارد که تولیدکننده می‌تواند با صادرات محصولات خود، ضرر و زیان فروش داخلی را جبران کند اما در این بخش نیز هیچ حمایتی وجود ندارد.
شنیده شده است وزیر جهاد کشاورزی به‌طور جدی پیگیر دریافت مشوق‌های صادراتی و حمایت از تولیدکنندگان و صادرکنندگان تخم‌مرغ است اما دولت اهمیتی به پرداخت مشوق‌های صادراتی نمی‌دهد.
از صادرات هم حمایت نمی‌شود
دبیر انجمن تخم‌مرغ شناسنامه‌دار درباره بازار صادراتی تخم‌مرغ نیز این‌گونه می‌گوید: وزیر جهاد کشاورزی نامه‌ای به دولت ارسال کرده و در آن به صراحت پرداخت هفت‌هزار ریال بابت هر کیلوگرم تخم‌مرغ را به‌عنوان مشوق صادراتی، درخواست کرده اما دولت اهمیتی به این درخواست نداده است.
طلاکش با اشاره به مکاتبه با ستاد تنظیم بازار وزارت صنعت، می‌افزاید: در صورتی که این ستاد زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی بود به‌طور قطع عملکرد بهتری داشت زیرا وزارت صنعت، معدن و تجارت فقط به بازار نگاه میکند و توجهی به تولید و تولیدکننده ندارد.
وی در ادامه از صادرات حدود چهارهزار تن تخم‌مرغ در پنج ماهه ابتدایی سال خبر داد و خاطرنشان کرد: ظرفیت صادرات روزانه 300 تن تخم‌مرغ در کشور وجود دارد، اما مشروط بر اینکه مشوق‌های صادراتی در اختیار صادرکنندگان قرار بگیرد و این مشوق‌ها مقطعی نباشد.
طلاکش درباره وضعیت حمل و نقل و بسته‌بندی برای صادرکنندگان نیز یادآور شد در صورتی که مشوق‌های صادراتی پرداخت شود، مرغداران از این محل مشکلی ندارند.
وی در ادامه بازارهای صادراتی ایران را افغانستان، عراق، قزاقستان و تاجیکستان اعلام کرد.
فعال بخش خصوصی تصریح کرد: در صورتی که شرایط صادرات مهیا شود و مازاد تولید کشور صادر شود، تقاضا در داخل افزایش یافته و قیمت نیز منطقی می‌شود.
طلاکش به راهکارهایی برای جلوگیری از ضرر برای مرغداران تخم‌گذار اشاره کرد و ادامه داد: علاوه بر پرداخت مشوق‌های صادراتی برای افزایش صادرات، باید خرید گردشی نیز انجام شود و دولت مابه تفاوت زیان را به مرغدار پرداخت کند تا مرغدار بتواند تأمین نقدینگی کنند.
پیگیری‌های وزارت جهاد
رئیس اتحادیه مرغداران میهن نیز درباره وضعیت مرغداران تخم‌گذار گفت: وزارت جهاد کشاورزی اخیراً نامه‌ای برای معاون اول رئیس جمهور ارسال کرده است تا برای 50 هزار تن تخم مرغ 350 میلیارد ریال یارانه (هر کیلوگرم هفت‌هزار ریال) پرداخت شود.
به گفته هدایت اصغری، هنوز این مبلغ به مرغداری‌ها پرداخت نشده است.
وی درباره صادرات تخم‌مرغ و شناسایی سود برای این صنعت از محل صادرات با توجه به افزایش نرخ ارز، افزود: مشوق‌های صادراتی در ایران که در حوزه اختیار وزارت صنعت، معدن و تجارت است، به صادرکنندگان به‌درستی پرداخت نمی‌شود و این موضوع رقابت ر ا برای صادرکنندگان ایرانی با سایر کشورها سخت میکند.
اصغری با اشاره به اینکه کشور ترکیه بابت هر کیلوگرم صادرات تخم‌مرغ 17 دلار مشوق مالیاتی به صادرکننده می‌دهد، خاطرنشان کرد: در ایران نیز باید مشوق‌های صادراتی تقویت شود.
وی همچنین به افزایش روند حذف گله‌های در حال تولید به‌دلیل مشکلات مالی مرغداران اشاره کرد.
رئیس اتحادیه مرغداران میهن در پایان با تأکید بر پیگیری‌های مستمر وزارت جهاد کشاورزی برای دریافت یارانه تخم‌مرغ از دولت، وضعیت مرغداری‌های تخم‌گذار را بحرانی اعلام کرد.
بر همین اساس، به‌نظر می‌رسد در صورتی که مسئولان ذیربط راه چاره‌ای برای بحران تولیدکنندگان تا تخم‌مرغ شناسایی نکنند این مرغداری‌ها با توجه به حجم بالای ضرر و زیان شناسایی شده و مقرون به صرف نبودن تولید اقدام به حذف گله‌ها خواهند کرد و در نهایت تولید تخم‌مرغ در کشور با بحران مواجه خواهد شد. بهتر است تا قبل از ایجاد بحران و کمبود در تولید این محصول که منجر به واردات آن برای کنترل بازار داخل است، بشویم به داد تولیدکنندگانی برسیم که در مرز نابودی قرار دارند.