نزدیک به ۳ ماه است که پرچم داران جهش تولید در حوزه تولید دام و طیور، برای تامین نهاده‌ها دچار مشکل شده‌اند.
تامین به موقع و به اندازه نهاده‌ها عامل پویایی تولید در واحد‌های دامداری و مرغداری است. حدود ۳ ماه از آشفتگی بازار نهاده‌ها می‌گذرد و تولیدکنندگان دام و طیور که پرچم دار جهش تولید و پایداری اشتغال در کشور هستند برای تامین نهاده‌ها دچار مشکلات زیادی شده‌اند.
امیر سیدی مشاور کانون انجمن‌های صنفی مرغداران کشور گفت: اختلالی که در چند ماه اخیر در بازار نهاده‌های کشاورزی رخ داده سبب شده است که واردکننده اقدام به تخلیه بار کشتی‌ها نکند و نگهداری کشتی‌های پهلو گرفته در بنادر مشمول هزینه دموراژ شده که معادل ۷۰ میلیون دلار است.
او ادامه داد: کشتی‌های حامل این نهاده‌ها از برزیل و آرژانتین در بندر امام خمینی (ره) و نهاده‌هایی که از روسیه وارد کشور می‌شوند در بندر امیر آباد پهلو می‌گیرند.
سیدی تصریح کرد: چرا دولت واردات نهاده‌ها را در دست نگرفته و سرنوشت صنعت دام و طیور را به دست یک نفر(مدلل) سپرده و آن را انحصاری کرده است. دولت باید در این خصوص شفاف سازی کند. شرکت پشتیبانی امور دام آنقدر قدرت ندارد که بتواند مشکل تامین نهاده‌ها را حل کند!
مشاور کانون انجمن‌های صنفی مرغداران گفت: بانک‌ها از ۷ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان برای واردات نهاده‌های کشاورزی (ذرت و سویا) در اختیار تک واردکننده نهاده‌ها (شرکت آوا تجارت صبا_مدلل) قرار داده‌اند.
او با بیان اینکه دلالان از میزان موجودی نهاده‌ها با خبر هستند و در شرایط کمبود نهاده‌ها بازار سیاه ایجاد می‌کنند، اظهار کرد: هرگز نهاده با ارز مبادله‌ای یا تعادلی (۴۲۰۰ تومانی) به دست تولیدکننده نمی‌رسد. در حالی که نهاده‌های کشاورزی با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور می‌شود همان نهاده با ارز نیمایی و بالای ۹۰۰۰ تومان در اختیار تولیدکننده قرارمی‌گیرد.
سیدی افزود: ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری که در خصوص واردات نهاده‌های کشاورزی گم شده است کجا رفته؟ بانک مرکزی باید پاسخگو باشد. احتمال قریب به یقین ۳.۵ میلیارد دلار دست واردکننده انحصاری(مدلل) هست و یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دست دیگر وارد کنندگان است.
او در پایان گفت: صنعت طیور کشور در شرایط بحرانی قرار دارد و برای جلوگیری از سقوط این صنعت باید واردات نهاده‌های کشاورزی از سوی دولت و شرکت پشتیبانی امور دام و توزیع نهاده‌ها به وسیله تشکل‌های بخش کشاورزی صورت گیرد.
برومند چهار آیین دیگر کارشناس صنعت طیور گفت: سالانه ۱۷ میلیون نهاده دام و طیور وارد کشور می‌شود که از این میزان ۷۵ تا ۸۰ درصد آن در انحصار یک شخص(مدلل) است که حدود ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن می‌شود و ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تن از طریق شرکت بازرگانی دولتی، پشتیبانی امور دام و برخی تشکل‌های بخش خصوصی وارد کشور می‌شود.
او با بیان اینکه در سال ۹۷ حدود ۱۸ میلیارد دلار و در سال ۹۸ حدود ۱۰ میلیارد دلار از بودجه عمومی به واردات نهاده‌های کشاورزی اختصاص داده شده است، افزود: در سال ۹۸ از ۲۵۰ شرکت خصوصی واردکننده نهاده‌های کشاورزی که ارز ۴۲۰۰ تومانی گرفتند تعدادی به جای نهاده اقلام دیگری وارد کردند.
چهار آیین افزود: در کشور ما ضریب تبدیل غذای مرغ ۲ کیلوگرم است و ۲ کیلو غذا باید به مرغ داده شود تا ۱ کیلو گوشت دهد، دان مصرفی طیور گوشتی برای یک واحد مرغداری متوسط (۲۰ هزار قطعه‌ای) ۳۵ درصد سویا، ۶۰ درصد ذرت و ۵ درصد مکمل‌ها و مواد افزودنی است، بنابراین هر قطعه مرغ با وزن بازاری ۵ کیلوگرم غذا مصرف می‌کند؛ یعنی ۱۷۵۰ گرم سویا، ۳ کیلو ذرت و ۲۵۰ گرم مکمل مصرف می‌شود.
این کارشناس طیور با اشاره به اینکه هم اکنون دو برابر نیاز واحد‌های مرغداری نهاده در انبار‌ها وجود دارد، ولی دلال‌ها برای اینکه سود بیشتری ببرند از تزریق به بازار خودداری می‌کنند، اظهار کرد: ریشه اصلی این مشکلات در نبود نظارت از سوی سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در خصوص قیمت گذاری‌ها است.
سویا ۲۵۰۰ تومانی کیلویی ۵۰۰۰ تومان به دست تولیدکننده می‌رسد
محسن صادقی تولیدکننده (مرغدار) گفت: نهاده‌ها به سختی به دست تولیدکننده می‌رسد و به موقع به دست مصرف کننده نمی‌رسد و تامین کنندگان علت آن را مشکلات ترخیص ارز عنوان می‌کنند.
او افزود: خرید نهاده‌ای که در دی ماه انجام دادم هنوز به دستم نرسیده است و این موضوع برای مرغداران مشکل ساز شده است.
صادقی ادامه داد: مشکل دیگر قیمت نهاده‌هاست که به قیمت واقعی به دست تولیدکننده نمی‌رسد. سویا ۲۵۰۰ تومانی؛ کیلویی ۵۰۰۰ تومان و ذرت ۱۳۵۰ تومانی؛ کیلویی ۲۵۰۰ تومان به دست تولیدکننده می‌رسد. این اختلاف قیمت‌ها به دلیل سود جویی دلالانی است که کالا را در انبار ذخیره می‌کنند.
این تولیدکننده کاهش مصرف گوشت مرغ را یکی دیگر از مشکلات پیش روی مرغداران اعلام کرد و با اشاره به اینکه سرانه مصرف گوشت مرغ در کشور ۲۶ کیلوگرم است گفت: هم اکنون سرانه مصرف به حدود ۲۰ کیلوگرم رسیده است.
دان و جوجه ایران به نقل از باشگاه خبرنگاران،او در پایان تصریح کرد: از دیگر مشکلات حال حاضر صنعت مرغداری بروز بیماری کانی بالیسم یا خود خوری طیور هست که در بسیاری از واحد‌های مرغداری به علت کمبود خوراک، اتفاق افتاده و بسیاری از مرغداران را متضرر کرده است.