خبرگزاری ایسنا
زنگ زرد گندم یکی از بیماری‌های قارچی مهم و خسارت‌زای گندم در جهان بوده که امسال حدود 130 هزار هکتار از مزارع کشور را آلوده کرده است اما سازمان حفظ نباتات اعلام کرد: کنترل و مبارزه با این بیماری در همه مناطق آلوده آغاز شده است.
به گزارش خبرنگار کشاورزی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منشاء بیماری زنگ زرد گندم یا «Yellow Rust» منطقه‌ای بین دریای سیاه و خزر است و از همین منطقه به تمام دنیا پراکنده شده است.
به لحاظ اقتصادی ارزش کنترل زنگ زرد گندم در استرالیا برابر 139 میلیون دلار استرالیا برآورد شده و در آمریکا کاهش محصول حاصل از این بیماری روی ارقام حساس بین 80 - 23 درصد گزارش شده است.
در ایران نیز میزان خسارت وارده ناشی از اپیدمی زنگ زرد گندم در سال 1994 میلادی حدود 1.5 میلیون تن برآورد شده اما از آن سال به بعد اقداماتی مانند معرفی ارقام مقاوم، سم پاشی مزارع آلوده و .... انجام شده است.
برای کنترل این بیماری غیر از استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل باید اقداماتی مانند از بین بردن علف‌های هرز گندمیان حاشیه مزارع، استفاده بهینه از کودهای ازته، از بین بردن کانون‌های اولیه آلودگی، استفاده از مقادیر مناسب بذر در هکتار، خودداری از انجام کشت متراکم و استفاده از قارچکش‌های توصیه شده در صورت بروز اپیدمی سم‌پاشی در مرحله تورم خوشه انجام شود.
حسین ایزدی _ مدیر کل پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زای سازمان حفظ نباتات _ در این باره به ایسنا گفت: بیماری زنگ زرد گندم یک بیماری قارچی بوده که از طریق کشور‌های همسایه مانند ترکمنستان و عراق به وسیله باد به مزارع همجوار استان‌های غربی و شمالی رسیده است.
وی خاطر نشان کرد: بیماری زنگ زرد تقریبا از سال 72 به کشور وارد شده و در برخی استان‌ها اپیدمی شده است اما با توجه به سطح محدود مزارع آلوده در آن سال، بیماری به صورت کامل کنترل شد و کانون‌های شیوع در استان‌ها کانون‌کوبی شدند.
ایزدی ادامه داد: بیشترین سطح شیوع بیماری زنگ زرد از زمان ورود به کشور به سال 88 _ 89 برمی‌گردد که در آن سال‌ها 670 هزار هکتار از مزارع گندم به این بیماری آلوده شد و شبکه‌های مراقبت در این فصل فعال شدند.
وی گفت: پس از فعال‌شدن شبکه‌های مراقبت در استان‌های آلوده به بیماری زنگ زرد که تقریبا تمامی مناطق شمال و غرب کشور را شامل می‌شدند، سازمان حفظ نباتات توانست با اقداماتی مانند سم‌پاشی و کانون‌کوبی در کنترل این بیماری موفق شود.
مدیر کل پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت زای سازمان حفظ نباتات اظهار کرد: آخرین گزارش‌های رسیده نشان می‌دهد که امسال نیز بیماری زنگ زرد در حدود 130 هزار هکتار از مزارع شیوع یافته اما شبکه‌های مراقبت در تمامی مناطق فعال شده و مبارزه با این بیماری از طریق کانون‌کوبی و سم‌پاشی ادامه دارد.
ایزدی افزود: بیشترین میزان شیوع این بیماری در استان خوزستان با 85 هزار هکتار است که با اقداماتی مانند سم‌پاشی و کانون‌کوبی کنترل شد؛ به گونه‌ای که بر اساس گزارشات رسیده اگر این مبارزه نبود 60 تا 70 درصد از گندم‌های آلوده خوزستان از بین می‌رفتند اما در حال حاضر شاید حدود هفت تا 10 درصد از آنها از بین روند.
وی با بیان این‌که بیماری زنگ زرد جزو بیماری‌ها و آفات خصوصی بوده که باید به هزینه کشاورزان با آن مقابله کرد، گفت: از آنجاکه عامل شیوع این بیماری باد است و کشاورزان در آن نقشی ندارند در تلاش هستیم بتوانیم اعتباراتی را از ستاد مدیریت بحران برای کمک به کشاورزان در نظر بگیریم اما تاکنون هیچ اعتباری در اختیار سازمان قرار نگرفته است و کشاورزان با توان مالی اندک خود به مبارزه با این بیماری پرداخته‌اند.
مدیر کل پیش‌آگاهی و کنترل عوامل خسارت‌زای سازمان حفظ نباتات تاکید کرد: از آنجاکه از سم‌پاشی تا برداشت، ذخیره‌سازی و تبدیل گندم به آرد فاصله‌ی زمانی زیادی وجود دارد هیچ نگرانی از نظر باقی‌مانده این سم شیمیایی در گندم‌های تولیدی وجود ندارد و محصولات سم‌پاشی شده به راحتی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.