خبرگزاري ايسنا
رییس سازمان حفظ نباتات تأکید کرد: برخلاف برخی اظهارنظرها، محصولات کشاورزی ایران از نظر باقیمانده سموم شیمیایی یکی از سالم‌ترین محصولات در جهان به شمار می‌رود و میزان مصرف آفت‌کش‌ها و سموم در ایران بسیار کمتر از میانگین جهانی است.
رضا فتوحی در گفت‌وگو با خبرنگار کشاورزی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درباره گفته‌هایی مبنی بر اینکه " یک سوم از موارد ابتلا به سرطان معده ناشی از محصولات کشاورزی ناسالم است» اظهار کرد: براساس آمار منتشرشده فائو در سال 2010 تولیدات کشاورزی ایران (بدون دام و طیور و آبزیان) حدود 85 میلیون تن اعلام شد لذا ایران بیش از یک درصد از محصولات کشاورزی دنیا را تولید می‌کند و به تبع آن یک درصد نهاده‌های کشاورزی
دنیا از جمله سموم نیز باید برای این میزان تولیدات مصرف شده باشد در صورتیکه در همین زمان مصرف سموم در در دنیا 40 میلیون تن و در ایران 20 هزار تن بوده است.
به گفته وی در دنیا 24.6 میلیارد دلار صرف خرید سم شده در حالیکه سهم ایران 118 میلیون دلار یعنی کمتر از نیم درصد است.
رییس سازمان حفظ نباتات گفت: مصرف سم در ایران تا قبل از سال‌های 80 بیش از 27 هزار تن بوده و ترکیب آن را در گروه‌های حشره‌کش‌ها (بیش از 60 درصد)، قارچ‌کش‌ها وعلف‌کش‌ها تشکیل می‌داد و میزان تولید محصولات کشاورزی (به جز دام، طیور و آبزیان) در آن سال‌ها کمتر از 70 میلیون تن بود. در سال‌های اخیر علی‌رغم افزایش سطوح و میزان تولید، مصرف سموم به کمتر از 20 هزار تن رسیده است. همچنین درصد حشره‌کش‌ها در ترکیب سموم به کمتر از 40 درصد و سهم علف‌کش‌ها در افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی بیشتر شده است.
فتوحی با اشاره به اینکه در سال 83 میزان 269 هکتار سم‌پاشی هوایی انجام شده است گفت: میزان سم‌پاشی هوایی در سال 84 به 98 هزار هکتار و در سال 85 به 13 هزار هکتار کاهش یافت و اکنون هیچ‌گونه سم‌پاشی هوایی در مزارع گندم علیه آفت " سن " گندم صورت نمی‌گیرد.
حذف 113 قلم سم پرخطر شیمیایی از فهرست مصرف
وی درباره چگونگی تغییر ترکیب سموم مصرفی در ایران از لحاظ گروه خطر عنوان کرد: امسال ترکیب سموم ثبت‌شده کشور به هشت درصد گروه پرخطر و پرمصرف، 27 درصد گروه با خطر متوسط و 65 درصد گروه کم خطر است.
رییس سازمان حفظ نباتات با بیان اینکه تاکنون 113 قلم سم پرخطر از فهرست مجاز کشور حذف یا معلق شده است افزود: حذف یا تعلیق سموم در راستای اجرای مصوبات، کنوانسیون‌ها یا مراجع بین‌المللی مرتبط و تحلیل کارشناسی داخلی مبنی بر پرخطر‌بودن سموم و ناسازگاری برخی سموم با شرایط آب و هوایی و الگوی کشت کشور صورت گرفته که در دو سال گذشته پنج قلم سم پرخطر با مصرف بیش از 3000 تن از فهرست سموم مجاز حذف شد و سه قلم دیگر نیز به حالت تعلیق درآمد.
فتوحی با اشاره به ثبت حدود 40 سم با منشأ گیاهی یا معدنی و سم کم خطر در کشور در دو سال اخیر خاطرنشان کرد: تمامی سموم شیمیایی ثبت شده و مورد مصرف در کشور توسط هیات نظارت بر ثبت سموم که متشکل از نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان محیط زیست، سازمان استاندارد، سازمان پزشکی قانونی، سازمان دامپزشکی و سازمان حفظ نباتات به تأیید می‌رسد.
حذف آفت مگس مدیترانه در باغات مرکبات
وی درباره میزان بازمانده سموم شیمیایی در محصولات کشاورزی گفت: به عنوان مثال روند تولید مرکبات در بخش شمالی و جنوبی کشور به گونه‌ای است که در شهرهای جنوبی مانند جیرفت، خوزستان، دزفول و بوشهر از هیچ سمی استفاده نشده و محصول سالم تولید می‌شود. مرکبات شمال کشور نیز که به آفت مگس مدیترانه‌ای دچار شده بودند در سال گذشته بدون استفاده از هیچ‌گونه سم شیمیایی و به وسیله پروتئین "هیدرولیزات"، "سراتراپ " و سایر مواد غیرشیمیایی از این آفت نجات یافتند و امسال هیچ خسارتی دال بر وجود آفت مگس مدیترانه در باغات مرکبات مشاهده نشد.
فتوحی درباره‌ی چگونگی نظارت بر کنترل سموم شیمیایی عنوان کرد: شبکه‌های مراقبت، نظارت و پیشگیری توسط کارشناسان گیاه‌پزشکی در استان‌های کشور دستورات فنی را به تولید‌کنندگان بخش خصوصی یاد‌آوری کرده و حدود 400 نفر از فعالان کشاورزی در این مراکز اشتغال دارند.
به گفته وی حدود 2.3 میلیون هکتار از مزارع، باغات و گلخانه‌ها در اجرای بند (د) ماده 143 قانون برنامه‌ی پنجم توسعه کشور و در راستای تولید محصولات کشاورزی سالم و کشاورزی پایدار تحت پوشش برنامه مدیریت تلفیقی آفات (IPM) بوده یا در حال پیوستن به این برنامه هستند.
رییس سازمان حفظ نباتات درباره روند مبارزه بیولوژیک در ایران گفت: مبارزه بیولوژیک با آفات محصولات کشاورزی در حال حاضر سالیانه در سطحی حدود 300 هزار هکتار، در 15 محصول زراعی، باغی و گلخانه‌ای و با استفاده از 18 عامل بیولوژیک در اکثر استان‌های کشور در حال اجرا است.
فتوحی با بیان اینکه برای مبارزه با آفات تا پنج سال گذشته از مواد و تجهیزات غیرشیمیایی استفاده‌ی عمده‌ای نمی‌شد گفت: از سال 1386 به بعد استفاده از مواد و تجهیزات کنترل غیرشیمیایی رواج یافته است به گونه‌ای که مبارزه غیرشیمیایی با آفات سالانه در سطحی حدود 700 هزار هکتار انجام می‌شود.
پیش از این محمد دهقان - نماینده چناران و طرقبه - در مجلس شورای اسلامی طی سوالی خطاب به وزیر جهاد کشاورزی گفته بود: " سموم، کودهای شیمیایی و فلزات سنگین موجود در بسیاری از محصولات کشاورزی تولید شده بیش از حد مجاز است، آزمایشات صورت گرفته در وزارت بهداشت نیز نشان داده تعداد مشخصی از مردم در سال دچار سرطان می‌شوند، حداقل یک سوم این بیماری‌ها به سموم و کودهای شیمیایی باقیمانده در محصولات کشاورزی ارتباط دارد."