مازاد تولید تخم مرغ و فزونی گرفتن عرضه به نسبت تقاضا،از نمونه چالش هایی  به شمار می رود که به اعتقاد برخی از فعالان این حوزه در صورت استمرار و عدم لحاظ تدابیر لازم از سوی دولت  به تحمیل خساراتی سنگین منتهی خواهد شد.
شیوع آنفولانزای فوق حاد پرندگان موسوم به آنفولانزای مرغی،در طی هفته ها و ماه های گذشته،یکی از چالش بر انگیزترین معضلات

برای فعالان عرصه طیور و مرغداری بوده است.
معدوم سازی قریب به 7 میلیون مرغ تخم گذار به روشنی موید عمق فاجعه و خسارات اقتصادی این عارضه به شمار می رود.
علیرغم تحمیل هزینه های سنگین به مرغداران،قیمت تخم مرغ با افزایش چندان قابل توجهی همراه نشد که به نوعی باید گفت این توفیق،نه از حیث مدیریت هوشمندانه برای تنظیم نرخ بازار،بلکه ناشی از مازاد تولید تخم مرغ است که به واقع میزان تخم مرغ مورد نیاز را با کمبود و کاستی مواجه نساخته است.
حسین علوی تبار،یکی از فعالان حوزه تولید تخم مرغ اظهار داشت:متاسفانه نابرابری شدید میان عرضه و تقاضا و پیشی گرفتن فزاینده میزان عرضه از نیاز موجود در بازار باعث شد تا علیرغم معدوم شدن میلیون ها مرغ تخم گذار لذا تغییر چندان جدی و فاحشی در قیمت تخم مرغ ایجاد نشود و آن میزان اندک افزایش قیمت تخم مرغ نیز بیشتر ناشی از فضای روانی حاکم بر بازار بعد از شیوع آنفولانزای فوق حاد پرندگان می باشد.
وی افزود:اگرچه در حال حاضر،تبعات و پیامدهای فزونی گرفتن عرضه از تقاضا به شکل ملموس و محسوسی احساس نمی شود،لذا با آغاز فصل گرما و کاهش تقاضای تخم مرغ،شاهد بروز چالش ها و مشکلاتی عمیق برای مرغداران و فعالان عرصه تولید تخم مرغ خواهیم بود.

تولید کنندگان غیر مجاز،مرغداران را در معرض خساراتی جدی قرار می دهند
علوی تبار با اشاره به صدور مجوزهای افسارگسیخته در طول دو دهه گذشته عنوان کرد: فعالیت واحدهای مرغداری و تولید تخم مرغ بصورت غیر مجاز باعث شده تا حجم تخم مرغ تولیدی در بازار به میزانی افزایش یابد که نظام عرضه و تقاضا با ناهمسانی عمیقی مواجه شود.
وی افزود:در چنین شرایطی،می طلبد،دستگاه های متولی و دولت با اتخاذ تدابیری ویژه برای مدیریت و کنترل این عارضه،گام هایی سازنده و جدی بردارند،در غیر اینصورت با آغاز فصل گرما،فعالان این حوزه با خسارات و چالش هایی جدی مواجه خواهند شد که جبران آن به سادگی مقدور و میسر نخواهد بود.

دولت زمینه صادرات تخم مرغ را فراهم سازد
شهر ام سنگ سفیدی،یکی از فعالان حوزه طیور و مرغداری با اشاره به افزایش عرضه تخم مرغ به نسبت نیاز و تقاضای موجودِ بازار عنوان کرد:به هر ترتیب در چنین شرایطی،باید با تعریف و طراحی تمهیدات لازم و مقتضی،بستر توازن میان این دو عرصه(نظام عرضه و تقاضا) ایجاد شود.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار در خصوص راهکارهای موثر برای برون رفت از این چالش گفت:به نظر بنده دولت بایدشرایط را برای تسهیل و افزایش صادرات تخم مرغ فراهم سازد و در صورت حصول چنین امری،قطعا علاوه بر ایجاد توازن در بازار داخلی،شاهد مهار و پیشگیری از خسارات جدی تر به مرغداران خواهیم بود.
سنگ سفیدی گفت:البته در این میان،برخی از کارشناسان و صاحب نظران معتقدند،در صورت فرهنگ سازی و تشویق عموم مردم به افزایش استفاده تخم مرغ،این نارسایی میان عرضه وتقاضا مرتفع خواهد شد.
وی افزود:ارزیابی ها و بررسی های انجام شده نشان دهنده این واقعیت است که سرانه مصرف تخم مرغ در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی پایین تر از استانداردهای معمول جهانی است.
این مرغدار فعال در استان تهران عنوان کرد:به نظر بنده این راهکار در کنار افزایش صادرات نقش مکمل را ایفاء خواهد کرد وصرفا با تشویق عموم مردم به مصرف هر چه بیشتر تخم مرغ نمی توان از چالش اشاره شده به شایستگی عبور کرد.

قیمت گذاری تخم مرغ نامعقول و نامتعارف است
اصغر صنوبری،یکی از مرغداران فعال در استان تهران با اشاره به قطب سازی نامتعارف و غیراصولی در تولید تخم مرغ عنوان کرد:صدور بی رویه و خارج از قاعده مجوز برای تولید تخم مرغ باعث شده تا برخی مناطق به قطب های بزرگی در این عرصه تبدیل شوند.
وی افزود:به تبع،با تکثر چنین مراکزی،تولید تخم مرغ آنچنان افزایش می یابد که عملا شاهد حجم انبوهی از مازاد تولیدات در این بخش خواهیم بود.
صنوبری عنوان کرد:بر اساس یک قانون نانوشته،در فراوانی و انبوه هر کالایی،تنزل ارزش ریالی آن دور از انتظار نخواهد بود.
این فعال حوزه تولید مرغ و تخم مرغ در استان تهران گفت:از سوی دیگر شاهد هستیم برخی تولید کنندگانِ عمدهِ تخم مرغ ،حداقل قیمت را برای نرخ گذاری تخم مرغ  لحاظ می کنند که این امر به ضرر تولید کنندگانِ خُرد خواهد بود و در دراز مدت این رویه باعث ورشکستگی تولید کنندگان کوچک خواهد شد و بعد از مدتی تولید کنندگان عمده در صحنه ای بی رقیب فعالیت خواهند کرد که در واقع انحصار تخم مرغ را در دست می گیرند.
وی افزود:در چنین شرایطی،دیگر شاهد قیمت های اینچنینی نخواهیم بود و به تبع،شرایطی ایجاد خواهد شد که تعدادی از تولید کنندگان نبض بازار و فراز و نشیب های احتمالی در این عرصه را بطور کامل در دست خواهند گرفت.

دولت به تولید کنندگان تخم مرغ یارانه پرداخت کند
صنوبری عنوان کرد:بدون تردید افزایش صادرات،باعث توازن مطلوب و شایسته ای در بازار خواهد شد،اما با وجود رقیب قدرتمندی همچون ترکیه که برای تسخیر بازار مصرف از هر گونه تزریق یارانه و کاهش قیمت تخم مرغ دریغ نمی کند،امکان رقابت اصولی با کشور مذکور به سادگی میسر نخواهد شد.
وی افزود:کشور عراق یکی از بهترین بازارهای مصرف تخم مرغ در خاورمیانه محسوب می شود که به دلیل همجواری با مرزهای ایران،فرصتی ویژه و بالقوه برای صادرات به شمار می رود.
این فعال حوزه تولید مرغ و تخم مرغ گفت:به واقع،ترکیه با تزریق سوبسید،شرایطی را فراهم ساخته که قیمت تخم مرغ با حداقل نرخ صادر می شود و تنها با تزریق یارانه می توان در این رقابت،ترکیه را پشت سر گذاشت.
صنوبری در خاتمه یادآور شد:انتظار می رود دولت در شرایط فعلی با اشرافی که به وضعیت بازار دارد،برای ساماندهی این عرصه،اقدامات مقتضی را در دستور کار قرار دهد،در غیر اینصورت آینده روشنی در انتظار فعالان این عرصه نخواهد بود.

منبع: باشگاه خبرنگاران