با توجه به آنکه پایداری تولید گندم بستگی به گیاه زراعی که در تناوب با آن قرار می‌گیرد، دارد، توسعه کشت کلزا و سایر دانه‌های روغنی مدنظر است
مجری طرح دانه‌های روغنی درباره توسعه دانه‌های روغنی در جهت خوداتکایی روغن و پایداری تولید گندم گفت: ایران کشور کم‌آبی بوده و لازم است
محصولی را بکاریم که از نزولات جوی استفاده کند و از آنجا که خودکفایی در تولید گندم نیز مهم است، باید غیر از غلات، محصول دیگری که در پاییز قابلیت کشت داشته باشد، در تناوب با گندم قرار گیرد؛ بنابراین محصول کلزا بهترین گزینه محسوب می‌شود.
علیرضا مهاجر افزود: توسعه کشت دانه‌های روغنی به معنای کاهش سطح کشت گندم نیست، بلکه افزایش تولید این محصول استراتژیک مدنظر است و علاوه بر آن اگر کلزا در تناوب با گندم قرار گیرد، با کاهش علف‌های هرز موجود در اراضی، سم کمتر و علاوه بر آن کود کمتری نیز به مصرف می‌رسد؛ بنابراین تولید گندم پایدار شده و کیفیت آن نیز افزایش پیدا می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: از دلایل دیگری که توسعه کشت کلزا در کشور مدنظر است، کمبود علوفه در دام و طیور است که کنجاله دانه‌های روغنی به‌ویژه کلزا می‌تواند در این بخش کمک‌کننده باشد تا جیره غذایی دام و طیور تأمین شود.
مهاجر ادامه داد: سالانه حدود چهار میلیارد دلار بابت واردات روغن در کشور به مصرف می‌رسد که با افزایش تولید می‌توانیم نیازهای کشور را تأمین کنیم.
وابستگی بیش از ۹۴ درصدی به روغن در کشور
مشاور وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۹۴ درصد در زمینه روغن وابسته هستیم که برای کاهش وابستگی، توسعه کشت می‌تواند کمک‌کننده باشد.
وی یادآور شد: یکی دیگر از دلایلی که توسعه کشت دانه‌های روغنی را در کشور الزامی کرده است، بحث سلامت روغن مصرفی مردم است که متأسفانه سالانه میلیاردها دلار از درآمد کشور برای رفع مشکلات قلبی و عروقی مردم هزینه می‌شود، زیرا روغن‌های وارداتی خام کیفیت مناسبی نداشته و سلامت مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است.
مهاجر درباره سطح زیر کشت دانه‌های روغنی به‌ویژه کلزا در کشور تأکید کرد: از سال‌های گذشته هیچ یارانه‌ای به دانه‌های روغنی تعلق نمی‌گرفت، اما پس از فرمایشات مقام معظم رهبری و تأکید رئیس جمهوری و وزیر جهاد کشاورزی، توسعه کشت کلزا در اولویت قرار گرفت و به این دانه روغنی یارانه و حمایت‌های دولتی اختصاص یافت؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر سطح سبز کلزا در استان‌های مختلف کشور حدود ۱۵۰ هزار هکتار است، در حالی که در برنامه داشتیم این دانه روغنی در سطحی معادل ۲۰۰ هزار هکتار کشت شود.
کاشت مجدد کلزا در ۳۰ هزار هکتار از اراضی سرمازده مغفول ماند
مجری طرح دانه‌های روغنی اظهار داشت: متأسفانه به‌دلیل سرمای هوا و مناسب نبودن شرایط آب و هوایی، ۳۰ هزار هکتار از اراضی کشت دانه روغنی کلزا از بین رفت و کشاورزان دیگر نتوانستند کشت مجدد کنند و ناگزیر گندم را جایگزین کلزا کرده‌اند.
وی درباره محصولاتی که می‌تواند در تناوب با گندم قرار گیرد، عنوان کرد: پنج محصول در تناوب با گندم قرار دارد که می‌توان کلزا، سویا، آفتابگران، گلرنگ و کنجد را نام برد که توصیه‌های فنی و حمایت‌های خاصی برای چهار دانه روغنی نخست لحاظ شده است.
مهاجر اضافه کرد: در سال جاری در سطحی معادل ۴۰ هزار هکتار سویا کشت شده است که در مقایسه با سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش محصول داشته‌ایم.
وی همچنین گفت: در سال جاری سطح زیر کشت کلزا از افزایش ۴۰ درصدی برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که در سال گذشته ۴۶ هزار تن محصول تولید شد و امسال پیش‌بینی می‌شود تولید به ۷۰ هزار تن برسد.
روزهای پایانی برداشت آفتابگردان در کشور
مشاور وزیر جهاد کشاورزی بیان کرد: برداشت آفتابگردان نیز به روزهای پایانی نزدیک می‌شود، اما هنوز جمع‌بندی کلی از میزان تولید نداریم.
مهاجر در ادامه افزود: تولید گلرنگ در مناطق دیم انجام می‌شود و اگر باران مناسبی داشته باشیم، این محصول می‌تواند سه‌منظوره عمل کند؛ به‌گونه‌ای که از روغن، رنگ گلبرگ‌ها و جلوگیری از فقر اراضی کشاورزی می‌تواند مؤثر باشد.
وی خاطرنشان کرد: سطح زیر کشت این محصول نیز در مقایسه با سال گذشته از افزایش شش درصدی برخوردار است.
مجری طرح دانه‌های روغنی درباره ضریب خوداتکایی روغن ادامه داد: در سال گذشته ۱۲ تا ۱۴ درصد از نیاز کشور در داخل تأمین شد که امیدواریم امسال این رقم بهبود پیدا کند.
مهاجر تصریح کرد: در زمینه انتقال تکنولوژی دانه‌های روغنی نیز اقدامات مؤثری به انجام رسیده، به‌گونه‌ای که بذر دانه روغنی آفتابگردان اصلاح‌شده بین کشاورزان توزیع شده است و در حال حاضر در ۱۰ استان کشور توسعه این دانه روغنی مدنظر است.
وی یادآور شد: به‌دلیل شرایط آب و هوایی، سویا در حال حاضر در استان‌های شمالی و اردبیل کشت می‌شود و علاوه بر آن بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده، سطح سبز زیر کشت کلزا در حال حاضر ۱۵۰ هزار هکتار است.
مهاجر در پایان تأکید کرد: در راستای خوداتکایی در تولید روغن و توسعه کشت پایدار گندم، تمامی مسئولان کشور از دانه‌های روغنی حمایت می‌کنند که نباید این حمایت به معنای نادیده گرفتن محصول استراتژیک گندم و سایر محصولات تلقی شود؛ زیرا اگر گندم پایدار نباشد، کشاورزی در خطر قرار می‌گیرد.
منبع: ایانا