آنتونیو گالوان (Antonio Galván)، رئیس اتحادیه روستایی سینوپ (Sinop) که ۳۷ سال پیش تأسیس شد و به دلیل گسترش ادامه دار کشت سویا در برزیل به موفقیت رسید، می گوید: "ثروت ما در آب و هوا است، نه در زمین."
به نقل از سایت "آی پی اس نیوز"، سینوپ، با جمعیت ۱۳۳ هزار نفری، بزرگترین شهر شمال

ماتو گروسو(Mato Grosso)، ایالتی در منطقه غرب و مرکز برزیل است که از دهه ۱۹۷۰ مرزهای کشاورزی خود را گسترش داده و هم اکنون تولید کننده ملی پیشرو سویا ست، به طوری که ۲۷ درصد تولیدات این کشور را در بر می گیرد.
گالوان می گوید: "ما ۱۴ تا ۱۵ میلیون هکتار زمین برای گسترش محصولات سویا، بدون نیاز به جنگلزدایی، در اختیار داریم که ۱۵۰ درصد آن در ماتو گرسو واقع شده است."
وی گفت: "به همین دلیل، این گرایشی طبیعی است" و طبق گزارش چشم انداز کشاورزی ۲۰۲۶-۲۰۱۷ که سازمان های غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) و توسعه و همکاری های اقتصادی (اُ ای سی دی) ارائه کرده اند؛ برزیل به زودی به عنوان تولید کننده پیشرو سویا در جهان بر ایالات متحده امریکا غلبه خواهد کرد.
او توضیح داد که کاهش یا افزایش بارش های منظم در ماه های می تا اکتبر، عامل اصلی رشد کشاورزی در شمال ماتو گروسو است.
دان و جوجه ایران به نقل از ایانا؛ در کنار سویا که در آغاز فصل بارندگی کاشته و چهار ماه بعد برداشت می شود، محصولات دیگری نیز در پایان فصل بارندگی کاشته می شوند -عمدتاً پنبه و ذرت- به طوری که ماتو گروسو بزرگترین تولید کننده کشور در چهار سال گذشته شده است.
اراضی دولتی واقع در میان منطقه توریستی کرادو (Cerrado)- منطقه ساوانای برزیل- و جنگل های آمازون به دلیل حاصلخیزی پایین تر، ارزش کمی داشت تا این که آن ها به مرزهای کشاورزی تبدیل شدند.
گالوان که از ابتدا در جنوب برزیل مستقر بود، در سال ۱۹۸۶، زمانی که این زمین ها همچنان ارزان بود، به شهر سنوپ منتقل شد. هنگامی که او به این شهر آمد، کشت سویا آغاز شد؛ در حالی که پایه اقتصاد محلی آن جا را دامداری و چوب بری تشکیل می داد.

در آن سال، ایالت ماتو گروسو ۱,۹ میلیون تن سویا تولید کرد که در سال ۲۰۱۶ به ۲۶.۰۳ میلیون تن رسید و انتظار می رود که طبق اعلام سازمان ذخائر ملی وزارت کشاورزی، میزان تولید امسال ۱۱ تا ۱۲ درصد افزایش یابد.
بسیاری از مهاجران جنوب برزیل در سینوپ سرمایه گذاری کرده و در آن جا مستقر شدند، اما بازتاب رفاه یکی از بالاترین میزان های توسعه انسانی در داخل برزیل را مشاهده نکردند. آن ها به علت شرایط سخت زندگی و نبود حمل و نقل از ابتدا صدمه دیدند، ورشکست شدند و به مناطق اولیه خود بازگشتند.
نام این شهر به زبان پرتغالی حروف ابتدایی نام شرکتی است که در این منطقه مستعمره بود؛ شرکت املاک و مستغلات شمال شرقی پارانا (یک ایالت جنوبی) که زمین ها را خرید، اولین خانه ها و خیابان ها را ساخت و خانواده ها را جذب یک شهر رویایی کرد.
این امر سبب شد که منطقه آمازون برزیل بسیار پرجمعیت شود و در سال های ۱۹۸۵-۱۹۶۴ که نظام های دیکتاتوری سبب افزایش مهاجرت داخلی شد، جنگلزدایی گسترش یافت و منازعات بر سر زمین، قتل عام مردم بومی و شیوع بیماری مالاریا را تحریک کرد.
تولید سویا نیز، هرچند به آرامی، از منطقه جنوب به سمت شمال غرب گسترش یافت. کشت سویا از ریو گراند دو سول (Rio Grande do Sul)، ایالتی در جنوب برزیل، آغاز شد؛ زیرا آب و هوای معتدل تری داشت که در آن زمان مناسب بود. سپس تولید سویا از سال ۱۹۷۰ به بعد، زمانی که کل محصول کشور ۱,۵ میلیون تن بود، گسترش یافت.
در طول یک دهه، تولید ده برابر شد و در دهه ۱۹۹۰ باز هم دو برابر شد و به سمت شمال برزیل گسترش یافت به طوری که ماتو گرسو در سال ۲۰۰۰ در تولید سویا پیشرو شد.
در حالی که تولید در جنوب دچار رکود شد، در ماتو گرسو تا کنون به سه برابر رسیده است و در مناطقی که در گذشته غیرقابل تصور بود مانند شمال شرق که شامل بخش های نیمه خشک و ناحیه مرطوب شمال آمازون نیز گسترش یافته است.
سویا از تولیدات اصلی ملی کشاورزی برزیل و نماینده نیمی از تولید غلات، دانه های خشک و دانه های روغنی این کشور است و بیشترین درآمد حاصل از صادرات به مبلغ ۲۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ را به خود اختصاص داد.

الکساندر کتلان (Alexandre Cattelan)، رئیس بخش انتقال فنّاوری در امبراپا سوی۱(Embrapa Soy)، می گوید که موانع اصلی گسترش تولید سویا، زیرساخت ها و تدارکارت اند. در ایالت های بزرگ کشاورزی، ادامه فنّاوری سبب بهبود رشد بهره وری می شود تا به بازده محصولی شبیه به ایالات متحده؛ یعنی۳,۷۳۰ کیلوگرم در هکتار برسیم. شرکت امبراپا در سال ۱۹۷۳ به کمک وزارت کشاورزی تأسیس شد و مجموعه ای از ۴۷ واحد تخصصی از جمله امبراپای سویاست که در سراسر کشور گسترش یافته است.
نقش تعیین کننده سویا در سازگاری با آب و هوای گرمسیری برزیل سبب افزایش بهره وری می شود. از سال ۱۹۸۰ به بعد، استفاده از فنّاوری و بذرهای جدید ۶,۱۷ برابر و رشد مناطق کشت شده نیز ۳.۸۲ برابر افزایش یافته است.
کتلان گفت: "ما زمین های بسیاری داریم و می دانیم که چگونه از ایالات متحده پیشی بگیریم، اما با فقدان جاده ها، بنادر، راه آهن مناسب و امکانات ذخیره سازی کافی مواجه ایم. امسال به علت بالاترین میزانی که در برداشت سویا داشتیم، انبارهای ما پر شده و برای ذخیره ذرت که برداشت آن آغاز شده، هیچ فضایی نداریم."
بزرگراه بی آر۱۶۳ که از سراسر تولیدی ترین مناطق در ماتو گرسو عبور می کند و به بنادر رودخانه آمازون می رسد، کوتاه ترین راه برای صادرات سویا و ذرت محلی است. اما همچنان ۱۰۰ کیلومتر از مسیر آن آسفالت نشده و در فصول بارانی غیر قابل عبور است.
همچنین کتلان، کارشناش کشاورزی و دارای مدرک دکتری میکروبیولوژی خاک، گفت که استفاده از بذرهای مناسب، آهک، کود و مواد مغذی؛ کیفیت خاک را بهبود بخشیده و سبب گسترش محصول سویا در ناحیه ساوانای کرادو می شود.
وی گفت که کاشت مستقیم، مانع از شخم زدن خاک و پوشش آن با کاه می شود؛ باکتری های تثبیت کننده نیتروژن در خاک را تلقیح می کند؛ آسیب های زیست محیطی و هزینه ها از جمله آلودگی منابع آب را کاهش می دهد.

بر طبق گزارش فائو و اُ ای سی دی؛ پایین ترین سطح رشد سرانه مصرف غذا در کشورهای در حال توسعه در جنوب از ۱,۱ درصد در دهه گذشته به ۳.۱ درصد رسیده و استفاده از روغن های گیاهی برای تولید سوخت های زیستی به پایداری رسیده است.
علاوه بر این، گسترش سویا جدال هایی را به ویژه به علت استفاده از بذرهای تراریخته (اصلاح شده ژنتیکی) و مواد شیمیایی کشاورزی با سلد آلیس ثوآلت (sald Alice Thuault) مدیر کل مؤسسه غیردولتی سنترو د ویدا (ICV) که در شمال ماتو گروسو واقع شده، بر سر کارهایشان به وجود آورد. مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۱ وجود مواد شیمیای سمی کشاورزی در شیر زنان شهر لوکاس دو ریو وردا (Lucas do Rio Verde) در جوار شهر سنوپ را نشان داد.
همچنین تولید سویا سبب جنگلزدایی در منطقه آمازون می شود، گرچه سهم بسیار کمتری نسبت به دامداری دارد که عامل ۵۰ تا ۷۰ درصد جنگلزدایی در سال های اخیر در این مناطق است.
علاوه بر این، با پرورش سویا، اغلب تولید کنندگان زمین های خود را بسیار گسترش می دهند و بر سیاست های محلی و حاکمیت بر منافع آن ها تسلط می یابند که این امر به ضرر کشاورزان خانوادگی، محیط زیست و سلامت عمومی است.
در حال حاضر؛ بلایرو ماگی (Blairo Maggi)، فرماندار ایالت ماتو گروسو، وزیر کشاورزی برزیل است.

پانوشت:
۱. Brazilian Agricultural Research Corporation Soybean: شرکت تحقیقاتی دولتی وابسته به وزارت کشاورزی برزیل.
ترجمه: مهشید جلالیان