اثر پودر دارچین بر عملکرد جوجه های گوشتی در دوره آغازین و رشد

چاپ

altتاثیر پودر دارچین بر عملکرد و خصوصیات لاشه 240 قطعه جوجه گوشتی ماده نژاد راس در یک طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. در دوره آغازین و رشد 6 تیمار آزمایشی شامل تیمار شاهد با جیره بدون افزودنی، تیمار با 15 قسمت در میلیون ویرجینیامایسین، تیمار با 1/0 درصد پودر دارچیــن، تیمار با 2/0 درصد پودر دارچین، تیمار با 3/0 درصد پودر دارچین و تیمار با 4/0 درصد پودر دارچین بود. در پایان هفته اول، میانگین وزن بدن برای تیمار حاوی 2/0 درصد پودر دارچین بیشترین و برای تیمار شاهد کمترین و اختلافشان معنی دار بود. میزان مصرف خوراک در هفته دوم، در تیمارهای حاوی 2/0 و 4/0 درصد پودر دارچین بطور معنی داری نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود. ضریب تبدیل غذایی در هفته اول در تیمارهای حاوی 1/0 و 2/0 درصد پودر دارچین کمترین و اختلافشان با

جیره شاهد که بیشترین ضریب تبدیل را داشت معنی دار بود. در هفته دوم، کمترین و بیشترین ضریب تبدیل بترتیب در تیمارهای حاوی ویرجینیامایسین و 4/0 درصد پودر دارچین و اختلافشان معنی دار بود. در هفته ششم، دوره رشد و در کل دوره آزمایشی تیمار حاوی ویرجینیامایسین کمترین و جیره شاهد بیشترین ضریب تبدیل غذایی و اختلافشان معنی دار بود. اثر جیره های آزمایشی در سن 42 روزگی بر خصوصیات لاشه ( بجز وزن نسبی کبد) معنی دار نبود. بر اساس نتایج فوق، افزودن سطح 2/0 درصد پودر دارچین در دو هفته اول پرورش می تواند موجب بهترین عملکرد گردد.

دارچین منبع بسیاری غنی ای از منگنز، فیبر، آهن، کلسیم و ویتامینC می باشد. ترکیب آهن و کلسیم در دارچین، در پیشگیری از بسیاری از ناراحتی ها نقش اساسی ایفا می کند. کلسیم و فیبر قادر به چسبیدن به نمک های صفرا وی و کمک به دفع آن ها از بدن می باشند. بدین واسطه کلسیم و فیبر قادرند از آسیب سلولی، که در نتیجه ی وجود برخی نمک های صفراوی در روده، به سلول های روده ای وارد می شود ممانعت نمایند (8). هدف ازاین تحقیق بررسی تاثیر پودر دارچین به عنوان جایگزین آنتی بیوتیک بر عملکرد رشد واجزای لاشه جوجه های گوشتی است.

   مواد و روش ها
در اين طرح از 240 قطعه جوجه ماده گوشتي يكروزه نژاد راس 308،به صورت طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و4 تکرار و 10 پرنده در هر واحد استفاده گردید. هر گروه آزمايشي داراي 4 تكرار و در هر واحد آزمايشي 10پرنده نگهداري شدند. جوجه ها داراي ميانگين وزن اوليه 32/0 + 84/49 بودند. در دوره آغازین (1 – 21 روزگی) و رشد (42 – 21 روزگی) از 6 تیمار آزمایشی شامل تیمار شاهد جیره بدون افزودنی، شاهد با 15 قسمت در میلیون ویرجینیامایسین، شاهد با 1/0 درصد پودر دارچیــن، شاهد با 2/0 درصد پودر دارچین، شاهد با 3/0 درصد پودر دارچین و شاهد با 4/0 درصد پودر دارچین استفاده شد. مصرف خوراک، وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی بصورت هفتگی محاسبه شد. از نرم افزار آماری SAS(1997م) و رویهGLM برای برازش داده ها استفاده شد.

  نتایج و بحث
1) عملکرد

1-1) وزن بدن
در پایان هفته اول، تیمار شاهد کمترین میانگین وزن هفتگی را داشت و اختلاف آن با تیمار آزمایشی حاوی سطح 2/0 درصد دارچین که بیشترین میانگین وزن بدن را داشت معنی دار بود. اختلاف بین تیمارهای آزمایشی حاوی آنتی بیوتیک و سطوح 1/0،2/0، 3/0 و 4/0 درصد دارچین معنی دار نبود. همچنین بین تیمار های آزمایشی شاهد، آنتی بیوتیک، سطوح 1/0، 3/0، 4/0 درصد دارچین اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در پایان هفته های دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم آزمایش، هیچگونه تغییر معنی داری در میانگین وزن بدن، بر اثر مصرف جیره های آزمایشی مشاهده نشد، اگر چه میانگین وزن بدن در این هفته ها در جیره ها شاهد کمترین و در جیره های سطح 2/0 درصد دارچین بیشترین بود. این افزایش وزن بدن احتمالاً بواسطه اثرات مثبت دارچین بر قابلیت هضم و دسترسی مواد مغذی جیره و ممانعت از رشد فلورمیکروبی نامطلوب است. در 21 و 42 روزگی بین جیره های آزمایشی در میانگین وزن بدن اختلاف معنی داری مشاهده نشد.

 1-2) مصرف خوراک
در هفته اول، مصرف خوراک برای تیمارهای آزمایشی معنی دار نبود. در هفته دوم، تیمار شاهد کمترین مصرف خوراک را داشت و اختلاف آن با تیمارهای حاوی سطوح 2/0 و 4/0 درصد دارچین که بیشترین مصرف خوراک را داشتند معنی دار بود. در هفته ی سوم، چهارم، پنجم و ششم آزمایش، اختلاف معنی داری بین تیمارهای آزمایشی در مصرف خوراک مشاهده نشد. در دوره های آغازین و رشد و همچنین در کل دوره ی آزمایشی بین تیمار های آزمایشی در مصرف خوراک اختلاف معنی داری دیده نشد. در توافق با نتایج ما بواسطه مکمل سازی آنتی بیوتیک در جیره، یئو و کیم (1997)، پاندا و همکاران (2000)، هانگ و همکاران (2005) و زانگ و همکاران (2003) بیان نمودند مصرف خوراک تحت تاثیر با آنتی بیوتیک قرار نمی گیرد.
یو و همکاران (1994) نشان دادند که اسانس های گیاهی می توانند مصرف خوراک را کاهش و یا افزایش دهند. افزایش مصرف خوراک در نتیجه استفاده از دارچین، احتمالاً بواسطه افزایش میزان خوشخوراکی غذا بوده است.

 1-3) ضریب تبدیل غذایی (FCR)
نتایج داده های مربوط به  ضریب تبدیل خوراک هفتگی جوجه های گوشتی نشان داد در هفته اول، جیره شاهد بیشترین ضریب تبدیل غذایی را داشت و اختلاف آن با جیره های حاوی سطوح 2/0 و 1/0 درصد دارچین که کمترین ضریب تبدیل را داشتند معنی دار بود (05/0p<). در هفته دوم، بیشترین و کمترین ضریب تبدیل به ترتیب در جیره حاوی سطح 4/0درصد دارچین و آنتی بیوتیک دیده شد و اختلاف بین آنها معنی دار بود. در دوره ی رشد و کل دوره آزمایشی، بیشترین و کمترین ضریب تبدیل بترتیب در جیره شاهد و آنتی بیوتیک مشاهده شد. با افزایش سطح دارچین ضریب تبدیل غذایی در دوره های آزمایشی افزایش یافت ولی این افزایش از لحاظ آماری معنی دار نبود.

نتایج حاصل از مکمل سازی با آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین در توافق با نتایج سینگ و همکاران(2000)
بود (3). این بهبود در ضریب تبدیل ممکن است به علت افزایش در ابقاء انرژی و پروتیئن باشد.بر خلاف نتایج ما بواسطه ی مکمل سازی با دارچین، در تحقیقات لی و همکاران(2003) اثرات محرک رشد در جوجه های ماده تغذیه شده با 100 قسمت در میلیون از عصاره اتری تیمول و سینامالدئید، بر وزن بدن، نرخ اضافه وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک در طول 6 هفته پرورش مشاهده نشد. بهبود در ضریب تبدیل ممکن است به علت کاهش در تعداد باکتری های پاتوژن و افزایش در شمار
باکتری های مفید روده که منجر به کاهش بروز اسهال و کاهش رقابت با میزبان برای مواد مغذی، افزایش دسترسی به انرژی و پروتئین و افزایش کارکردهای سیستم ایمنی باشد. در تحقیق لی و همکاران (2003) مشخص شد که اثرات روغن های ضروری جیره زمانی که جوجه ها در معرض شرایط غیر بهینه (نظیر قابلیت هضم پایین جیره و یا پاکیزه نبودن محیط) باشند ظاهر می گردد.

2) صفات مربوط به لاشه
اثر تیمارهای آزمایشی بر وزن نسبی ران، سینه، طحال، قلب، کلیه، روده پر و چربی حفره بطنی معنی دار نبود.
بیشترین و کمترین مقدار وزن کبد بترتیب متعلق به تیمار آنتی بیوتیک و تیمار حاوی سطح 2/0درصد دارچین بود که اختلاف بین آنها معنی دار بود (05/0P< ). بین سایر تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری مشاهده نشد.

نتیجه گیری کلی:
بر اساس نتایج به دست آمده در تحقیق حاضر،افزودن سطح 2/0 درصد پودر دارچین در دو هفته اول پرورش موجب بهبود عملکرد پرندگان گشته است.