در ایالات متحد و بسیاری از کشورهای جهان ، فراورده های بازیافتی از افزودنیهای مفید جیرۀ غذایی طیور محسوب می گردد . این فراورده ها با میزان پروتئین و فسفر بیشتر و نیز در مقایسه با منابع غذایی تک پروتئینی به لحاظ قیمت مقرون به صرفه ترند .
کشتار مرغ در جهان در بالاترین میزان خود است و برآورد می شود که رشد آن نیز تداوم داشته باشد . دسترسی به تکنولوژی جدید منجر به دگرگونی و تکامل صنعت و در نتیجه بهبود فرمولاسیون غذایی گشته است . با به وجود آمدن این تحول و دگرگونی ، فرمولاسیون رژیم غذایی پیچیده تر شد و از فرمولاسیون دستی و تقریبی به فرمولاسیون کامپیوتری ، و از یک رژیم غذایی با پایۀ پروتئین به یک رژیم غذایی با پایۀ اسید آمینه قابل هضم ، و تلفیقی از ریز مغذی های متنوع تبدیل شد . تمامی این تغییر و تحولات منجر به کاهش هزینه ها و ارتقاء عملکرد و بازدهی طیور در صنعت مرغداری گشته است . با رشد صنعت ، دسترسی به منابع انرژی و پروتئینی و همچنین کیفیت قیمت ها ، موضوع اصلی صنعت و رشد آن شده است . دسترسی به فراورده های بازیافتی متنوع به سود صنعت مرغداری مدرن شده است
سود آوری صنعت
صنعت مرغداری ایالات متحده در استفاده از فراورده های بازیافتی در جیرۀ غذایی طیور سابقه ای طولانی دارد . فراورده های بازیافتی در واقع تولیدات جانبی صنایع غذایی هستند و شامل فراورده هایی نظیر فراورده های خوراکی گوشت و استخوان ، فراورده های جانبی خوراک طیور ، و انواع تولیدات و فراورده های روغنی می باشند .
منابع پروتئینی بازیافتی مزیتی برای صنعت مرغداری محسوب می شوند . انواع تولیدات و فراورده های بازیافتی با کیفیت عالی و با قیمت های رقابتی و مناسب در دسترس هستند . هریک از این فراورده ها منابع عالی مواد مغذی به خصوصی هستند و عموماً منبع پروتئینی مقرون به صرفه ای محسوب می شوند . فراورده های خوراکی گوشت و استخوان منبع فوق العادۀ فسفر و اسید آمینه هستند .فراورده های خوراک جانبی طیور حتی میزان بیشتری پروتئین و انرژی در اختیار طیور قرار می دهند و به عنوان منبع عالی فسفر عمل می کنند . فراورده های مغذی پَر طیور، سرشار از اسید آمینۀ سولفوریک (گوگرد دار) هستند . وارد کردن منابع پروتئینی متعدد در جدول فرمول بندی کامپیوتری خوراک این امکان را به کامپیوتر می دهد تا اجزا و عناصر لازم برای نیاز طیور به مواد مغذی را تأمین و هزینه ها را کاهش دهد . در مجموع ، این فراورده ها به منظور کاهش چشمگیر هزینۀ تولید در صنعت مرغداری استفاده می شوند و در ایالات متحده هم استفادۀ فراوان دارند وبرای تولید تقریباً هر تن خوراک معادل 10 دلار کاهش هزینه دارد . در واقع استفاده از این فراورده ها در صنعت مرغداری بسیار متعارف و رایج است و انتظار می رود که تداوم داشته باشد .
چربی های بازیافتی به طور قابل ملاحظه ای ارزان تر از روغن های گیاهی نظیر روغن دانۀ سویاست که به وفور در رژیم غذایی طیور استفاده می شود و همین امر موجب استعمال بیشتر روغن در رژیم خوراک طیور و بالا بردن انرژی موجود در رژیم غذایی آنها می گردد . رژیم غذایی پر انرژی موجب تسریع رشد و بهبود تبدیل خوراک می گردد و در نتیجه موجب ارتقاء سودآوری این صنعت می شود
جدول1 – متوسط رشد مرغ های گوشتی که از منابع چربی مختلف تغذیه شده
منابع چربی |
0-3 هفته (کیلوگرم/پرنده/دوره) |
0-5 هفته (کیلوگرم/پرنده/دوره) |
0-7 هفته (کیلوگرم/پرنده/دوره) |
روغن سویا |
77 / 0 |
92 / 1 |
85 / 2 |
روغن صنعتی |
76 / 0 |
96 / 1 |
95 / 2 |
چربی طیور |
76 / 0 |
93 / 1 |
92 / 2 |
پیه |
75 / 0 |
92 / 1 |
99 / 2 |
روغن های مخلوط گیاهی و حیوانی |
74 / 0 |
89 / 1 |
96 / 2 |
چربی خوک |
75 / 0 |
88 / 1 |
97 / 2 |
روغن نخل |
75 / 0 |
95 / 1 |
94 / 2 |
جدول 2 – خوراک تعدیل شده : نسبت اکتسابی برای طیور تغذیه شده با منابع چربی مختلف
منابع چربی |
0-3 هفته (کیلوگرم : کیلوگرم) |
0-5 هفته (کیلوگرم : کیلوگرم) |
0-7 هفته (کیلوگرم : کیلوگرم) |
روغن سویا |
38 / 1 |
60 / 1 |
87 / 1 |
روغن صنعتی |
38 / 1 |
56 / 1 |
85 / 1 |
چربی طیور |
38 / 1 |
58 / 1 |
85 / 1 |
پیه |
40 / 1 |
61 / 1 |
83 / 1 |
روغن های مخلوط گیاهی و حیوانی |
42 / 1 |
63 / 1 |
86 / 1 |
چربی خوک |
40 / 1 |
52 / 1 |
77 / 1 |
روغن نخل |
42 / 1 |
56 / 1 |
88 / 1 |
• استفاده از منابع پروتئینی بازیافتی
استعمال منابع پروتئینی بازیافتی در رژیم خوراک حیوان مزایای فراوانی دارد . در زیر برخی از مزایای افزودن این منابع به رژیم خوراکی به همراه مضرات آن آمده است :
- در مقایسه با منابع پروتئین گیاهی ، بسیار مقرون به صرفه ترند
- به طور کلی استفاده از آنها مجموع هزینۀ رژیم خوراکی را پایین می آورد
- از منابع عالی پروتئین محسوب می شوند
- در اکثر موارد قابلیت هضم بالایی دارند
- نیازهای اسید آمینۀ بدن را برطرف می سازد
- در مقایسه با رژیم های خوراکی که فقط شامل پروتئین گیاهی است ، رشد بیشتری را (هر چند جزئی) در طیور موجب می شود
- از منابع عالی فسفر و سایر مواد معدنی محسوب می شوند
برخی از نگرانی هایی که در رابطه با استفاده از منابع پروتئینی بازیافتی وجود دارد از این قبیل است :
- کنترل کیفی ضعیف موجب هضم بد اسید آمینه می گردد
- به منظور استفادۀ بهینه ، بایستی شیوۀ فرمول بندی بسیار مناسبی اعمال شود
- در صورت استفادۀ نامناسب ، مستعد آلودگی به میکروب است
- به دلیل ترکیبات مختلف مواد و شیوه های فراوری ، تنوع در فراورده زیاد است
در گذشته استفاده از منابع پروتئینی بازیافتی بنا به دلایلی محدود شده بود . تحقیقات نشان داد که در صورت تجاوز در استفاده از حد مجاز این منابع منجر به افت رشد می شد . این افت در رشد عمدتاً به دنبال هضم ضعیف این فراورده ها در مقایسه با خوراک سویا به وجود می آمد .
اطلاعات قدیمی تر و موجود در آزمایشگاه ها حاکی از10 درصد هضم ضعیف تر لیزین موجود در خوراک گوشت و استخوان در مقایسه با خوراک سویاست . بنابراین با افزایش میزان خوراک گوشت و استخوان در رژیم طیور ، سطح لیزینی که در دسترس طیور قرار می گیرد کاهش می یابد. فرمولاسیون رژیم خوراکی بر اساس قابلیت هضم ، این مشکل را تا حدودی برطرف ساخت و موضوع ظرفیت و اندازۀ گنجایش این منابع در رژیم غذایی طیور چندان اهمیتی نداشت . به علاوه ، فراورده های جدیدتری آزمایش شده بودند که به لحاظ قابلیت هضم اسیدهای آمینه با خوراک سویا قابل رقابت بودند .
منبع: بازار بزرگ کشاورزی ایران