تاثیر سه واریته سورگوم بر کمیت و کیفیت تخم مرغ مرغ های تخمگذار

چاپ

altبه منظور ارزیابی سه واریته سورگوم با سطوح مختلفت تانن بر عملکرد کمی و کیفی تخم مرغمرغهای تخمگذار ٬ ۱۹۵قطعه مرغ تخمگذار لگهورن به ۶۵ گروه ۳تایی تقسیم شد و تاثیر سهواریته سورگوم (کم ٬ متوسط و پرتانن)که در سطوح ۲۵ ٬ ۵۰ ٬ ۷۵ و ۱۰۰ درصد جایگزینذرت در جیره شاهد شد در طی ۱۲ هفته تولید مورد مطالعه قرار گرفت. جایگزینی سورگومبجای ذرت باعث افزایش تولید و وزن تخم مرغ شد٬ اما فقط افزایش وزن تخم مرغ معنی داربود(۰۵/۰>پی).تاثیر واریته و سطح جایگزینی 

سورگوم بر خصوصیات کیفی سفیده معنی دارنبود اما با افزایش تانن مصرفی نسبت وزن سفیده به وزن کل تخم مرغ کاهش نشانداد.تاثیر واریته بر تمام صفات کیفی پوسته و وزن زرده معنی داربود(۰۵/۰>P)٬بطوری که کمترین و بیشترین وزن زرده به ترتیب مربوط به واریته متوسطتانن و پرتانن بود.مصرف تانن همبستگی مثبت و معنی داری با وجود لکه درزرده(۰۵/۰>P و۱۴/۰=r)نشان داد.اثر خطی و درجه دو مقدار مصرف تانن در اکثر صفاتمعنی دار (۰۱/۰>P) بود ٬ بجز برای دو صفت مقاومت و وزن پوسته که تنها اثر خطیمعنی دار شد.ضرایب رگرسیون نشان داد که چنانچه مقدار مصرف تانن در کل دوره تخمگذاریاز ۷/۱ درصد فراتر نرود عملکرد مرغان تخمگذار تحت تاثیر قرار نخواهدگرفت.

مقدمه:افزایش تولید مرغ و تخم مرغ ٬ افزایش هزینه های تولید٬شرایط آب و هوایی و سیاستهای اقتصادی از عواملی هستند که امروزه پرورش دهندگان طیوررا بیشتر از پیش ترغیب می کند که در تنظیم جیره به منابع جایگزین از حیث قیمت٬ ارزشغذایی٬ قابلیت دسترسی و تاثیر آن بر کمیت و کیفیت محصول توجه ویژه ای داشته باشند. با توجه به قرار گرفتن کشورمان در کمربند خشک زمین و مشکل کمبود آب٬ همچنین افزایشقیمت جهانی ذرت و حجم واردات این غله و سهم آن در جیره طیور به نظر می رسد سورگومبا دارا بودن خصوصیات ویژه زراعی و ارزش غذایی تقریبا مشابه٬ جایگزین مناسبی برایذرت باشد.

با مطالعه بر روی ارقام مختلف سورگوم که مناسب برای شرایط آب وهواییایران معرفی شده بودند مقدار انرژی آنها از ۳۵۵۲-۲۵۸۷ کیلوکالری در کیلوگرم وپروتیین ۹۸/۱۳-۴۸/۹ درصد و تانن ۰۲/۰-۹۹/۰ درصد تعیین شد.این دامنه تفاوت درترکیبات شیمیایی مطالعه ارقام مختلف را ضروری می سازد.جهت تعیین اثرات سورگوم وتانن بر کمیت و کیفیت تخم مرغ در ایران هیچ مطالعه ای انجام نشده و گزارشات منتشرهدر مورد تاثیر تانن های سورگوم در این زمینه در جهان اندک است.لیکن مطالعات انجامشده با استفاده از اسید تانیک٬ بعنوان منبع تانن٬ از کاهش تولید وکیفیت تخم مرغخبر می دهند. تولید تخم مرغ مرغهای دارای زرده خال دار و یا زرده بدون رنگ در مرغانتخمگذار تغذیه شده با جیره های حاوی ۲ یا ۴ درصد اسید تانیک افزایش یافت٬ اما واردنمودن سورگوم های حاوی تانن بالا تا سطح ۴۰ درصد هرچند گرایش به سمت کاهش تولید تخممرغ را نشان داد موجب اثرات مشابه نشد.طی آزمایشی با مصرف کنجاله گلوتن سورگوم درمرغان تخمگذار کاهش معنی دار درصد تخمگذاری گزارش گردید اما هیچ تاثیری بر رنگزرده٬ ضخامت پوسته٬ واحدها و یا وزن تخم مرغ دیده نشد.هرچند در برخی دیگر ازآزمایشات کاهش معنی داری در تولید تخم مرغ٬ ضخامت پوسته و رنگ زرده در مکرغانتخمگذار تغذیه شده با جیره های حاوی سورگم پر تانن و پروتئین خام پایین گزارش شدهاست.

لذا به منظور تعیین ارزش غذایی و ارزیابی واریته های مختلف سورگوم با توجهبه سطح تانن در جیره مرغهای تخمگذار و بررسی اثرات کمی و کیفی آنها بر تخم مرغ مطالعه حاضر طراحی و اجرا شد.

مواد و روش ها:در این تحقیق سیزده جیرهمورد مطالعه قرار گرفت.در جیره شاهد غله غالب ذرت بود و دوازده جیره دیگر شامل سهواریته سورگم کم تانن (۱۳۸/۰٪)٬متوسطتانن(۲۴۱/۰٪)و پر تانن(۳۷۷/۰٪)بودند که در چهارسطح ۲۵٬ ۵۰٬ ۷۵٬و۱۰۰ درصد جایگزین ذرت در جیره شاهد شدند.جیره ها بر اساس احتیاجاتغذایی مرغان تخمگذار بطوری تنظیم شدند که همگی از نظر انرژی و پروتئین یکسانبودند.جهت بررسی این جیره ها ۱۹۵ قطعه مرغ تخمگذار از نژاد لگهورن سویه هایلایندرون ۶۵ قفس و در هر قفس سه قطعه مرغ قرار گرفتند٬بطوری که برای هر گروه تیماری ۵تکرار در نظر گرفته شد.مدت آزمایش ۱۲ هفته٬از سن ۲۵ هفتگی تا ۳۷ هفتگی بود. تولید ووزن تخم مرغ٬ مصرف غذا و ضریب تبدیل در پایان هر هفته تعیین و محاسبه می شد.جهتبررسی صفات کیفی تخم مرغ در سه روز آخر هفته های چهار٬ هشت و دوازدهم آزمایش تخممرغها جمع آوری و از هر تکرار سه عدد تخم مرغ انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. برایبررسی کیفیت سفیده با استفاده از دستگاه اندازه گیری ارتفاع سفیده و تعیین واحد هاو ٬ شاخص زرده با استفاده از کولیس٬ و تعیین ارتفاع و قطر زرده٬ مقاومت پوستهبوسیله دستگاه مقاومت سنج و ضخامت پوسته با دستگاه میکرومتر تعیین گردید. برایبرآورد اثر جیره های آزمایشی بر روی صفات مذکور آنالیز داده ها در قالب طرح کاملاتصادفی صورت گرفت. برای تعیین اثر سطوح مختلف جایگزینی و نیز تاثیر رقم سورگوم برروی صفات مذکور تیمار شاهد حذف و با استفاده از مدل دیگری داده ها در قالب طرحکاملا تصادفی به روش فاکتوریل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.همچنین برای برآورد اثرتانن دریافتی و تاثیر آن بر صفات مذکور و تفکیک سایر عوامل ٬ تانن مصرفی بعنوان یکمتغیر کمکی منظور شد و اثر آن از طریق تجزیه کوواریانس برآورد شد.آنالیز داده ها بااستفاده از نرم افزار صورت گرفت.