هدف اصلی از پرورش طيور و خواباندن تخم مرغهای قابل جوجه کشی آنها تولیدجوجه سالم از تخم مرغهای موجود می باشد درعمل ، دستیابی به این هدف به ندرت امکان پذیر می باشد . انتظار می رود که ازهر100 عدد تخم مرغ خوابانده شده در دستگاه جوجه کشی به طورمتوسط 85 تا 95 جوجه بدست آید درصد حقیقی جوجه های از تخم خارج شده تا حد زیادی به سن گله تخمگذار و شرایط نگهداری و ذخیره تخم مرغ بستگی دارد گاهی اوقات

میزان خروج جوجه ها از تخم مرغ برخلاف انچه که مورد انتظار می باشد کاهش می یابد درچنین مواقعی باید با توجه به اهمیت اقتصادی موضوع ، هرچه سریعتر علت را کشف کرد معمولا کاهش میزان جوجه درآوری به سه دلیل عمده زیر می باشد : 1- عدم باروری و فقدان نطفه زنده درداخل تخم مرغ

2- مرگ نطفه درحد فاصل زمان تخمگذاری تا هنگام خواباندن تخم مرغها د ردستگاه جوجه کشی  3- عدم رشد کافی و مناسب جنین و یا تلفات بین زمان خواباندن تا زمان خروججوجه از تخم مرغ جهت رفع هر یک از علل فوق نیاز به چاره جویی و تمهیدات متفاوتی می باشد . درجوجه کشی های تجاری بیشتر تخم مرغها تنها در روزهای هجدهم یانوزدهم بعد از خواباندن به وسیله کندلینگ مورد آزمایش قرار میگیرند این بدان معناست که امکان دارد بین زمان بروز اشتباه و مشاهده علائم آن یک فاصله زمانی تاخیری وجود داشته باشد بدین دلیل بنظرمی رسد که ثبت ونگهداری رکوردهای خوب و مناسب در مزارع تولید کننده تخم مرغ و در تمام مراحل عبور تخم مرغ و جوجه درجوجه کشی حیاتی باشد .

عوامل مسببه در تولید تخم مرغهای بی نطفه: مشکل عدم باروری اکثرا به صورت جداگانه در گله ها اتفاق می افتد در زمان انجام نوربینی تخم مرغهای بی نطفه به صورت کاملا روشن مشاهده می شوند با این وجود ماندن تخم مرغها به مدت 19-18 روز در داخل دستگاه ستر ممکن است درتمایز بین تخم مرغ بی نطفه وتخم مرغهایی که دارای نطفه های بسیار ابتدایی ونارس می باشند ایجاد مشکل بنماید در صورتی که بیش از یک گله تحت تاثیر قرار بگیرد باید به عوامل متعددی ظنین گردید اما اظهار نظر یک فرد متخصص در این ارتباط ضروری می باشد. در صورت حصول نتایجی دال بروجود عدم باروری درگله باید دقت نمود که این مشکل ناشی از کدامیک از عوامل می باشد عواملی که سبب عدم باروری حقیقی در سطح گله مادر می شوند باید مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرند این عوامل میتوانند به شرح زیر باشند : - سن گله مادر - عدم تناسب در نسبت مرغ و خروس - وجود پرندگان ضعیف به خصوص پرندگان نر ضعیف درگله  - سوتغذیه  - وجود سطح پایین بهداشت در گله مادر - سومدیریت به عنوان مثال عدم وجود دانخوری و آبخوری به تعداد کافی ، تراکم بیش از حد پرندگان نوردهی نامناسب، وجود استرس

سن گله مادر: پرندگان بسیار جوان ، هرچند که به ظاهر صفات مربوط به بلوغ را به نمایش می گذارند ولی غالبا قادر نیستند به دفعات کافی و به طور موفقیت آمیز جفتگیری نمایند حتی اگر جفتگیری به شکل مطلوبی انجام پذیرد به دلیل آنکه این پرندگان قادر به تولید میزان کافی اسپرم نمی باشند تخم مرغهای تولیدی بدون نطفه خواهند بود میزان باروری با افزایش سن پرنده نیز کاهش می یابد به علاوه با گذشت زمان تعداد دفعات جفتگیری و اسپرم ها تولید شده در هر بار جفتگیری کاهش می یابند زمانی که پرندگان ماده جاذبه ظاهری خود را از نظرداشتن پرهای زیبا از دست می دهند پرندگان نر گله تمایل کمتری نسبت به آنها از خود نشان میدهند به علاوه با افزایش سن ، پرندگان معمولا از تورم مفاصل رنج می برند و این امر سبب عدم جفتگیری درین آنها می گردد .

نامناسب بودن نسبت پرندگان نر به ماده : افزایش یا کاهش تعداد خروس میتواند سبب بالا رفتن نسبت تخم مرغهای بی نطفه گردد در صورتی که تعداد خروسها بیش از اندازه می باشد دراین حالت غالبا پدیده ای بنام اختگی روانی رخ می دهد و این حالت نیز به دلیل وجود سلسله مراتب اجتماعی موجود در سطح گله می باشد که به صورت هرمی از بالا به پایین ، رابطه غالب و مغلوب را در بین خروسها نشان میدهد خروسها یی که درانتهای این هرم قرار می گیرند معمولا توسط سایر خروسها رانده شده و به آنها اجازه جفتگیری داده نمی شود چنانچه این خروسها را از گله جدا کرده و به طور جداگانه مرغهایی به آنها اختصاص داده شود درامر جفتگیری موفقیت چندانی کسب نخواهند کرد بدون تردید وجود تعداد کمی خروس در سطح گله بدین معنی خواهد بود که تمام مرغان موجود موفق به جفتگیری با خروسها نخواهند شد .

وجود پرندگان ضعیف در گله : حضور اینگونه پرندگان که عمدتا از رایجترین علل عدم باروری می باشند می تواند ناشی از وجود انگلهای داخلی مانند نماتودها وکرم سنگدان باشد حضور فیزیکی کرمها میتواند سبب ضعیف شدن پرنده به علت عدم جذب غذا گردد اما این کرمها به طورعمده سبب بروز کمبود ثانویه ویتامینها و سایر مواد مغذی نیز می شوند انگلهای خارجی همانند کک ها ، شپش ها ، جرب ها و غیره همواره به عنوان عواملی جهت تحریک پرندگان مطرح می باشند که در ضمن سبب از دست رفتن خون و ایجاد کم خونی نیز می گردند صدمات وارده به پاها و یا بالاهای پرنده مانع از موفقیت آمیز جفتگیری و در نتیجه تاثیر برروی میزان باروری تخم مرغها گردند .
سو تغذیه : کمبود شدید ویا حتی ناچیز مواد غذایی از نظر کمی و یا کیفی می تواند تاثیر بسزایی برروی باروری داشته باشد هنگامی که کمبود موادغذایی درحد ناچیز باشد یک مرغ میتواند در طول این مدت تخم مرغهای خود را تولید کند ولی یک خروس قادر به تولید میزان اسپرم مورد نیاز جهت بارور کردن تخم مرغها نمی باشد .

سطح پایین بهداشت در گله های مادر : مسلما یک پرنده بیمار قادر به تولید مثل نخواهد بود پرندگانی که در نگاه اول دارای شرایط ایده ال بهداشتی و تولید مثلی می باشند ممکن است تحت تاثیر برخی از بیماریهای مزمن که قدرت باروری آنها را کاهش می دهند قرار داشته باشند توبرکولوز ، آسپرژیلوز و کوکسیدیوز از بیماریهای رایج و متداول در اماکنی هستند که پرندگان برای سالهای متمادی در آن نگهداری می شوند و بیماری لوکوز و مایکوپلاسموز به شدت بر قدرت باروری پرندگان تاثیر می گذارند به علاوه پرندگانی که بعد از بروز عفونتهای سالمونلایی و یا بیماری نیوکاسل بهبود می یابند دارای قدرت باروری ضعیفی بوده ومتعاقب آن قدرت جوجه درآروی نیز در آنها پایین می باشد .

سو مدیریت : اکثر پرندگان در اثر تغییرات حاصل در طول مدت روشنایی روز برای شروع تولید مثل تحریک می گردند درای حالت تمام متابولیسم پرنده جهت دستیابی به مواد مغذی ضروری برای تشکیل تخم مرغ یا اسپرم تغییر می نماید شرایط بد نوردهی میتواند برروی این تغییرات موثر باشد در ضمن وجود درجه حرارت بالا با تاثیر برروی میزان مصرف غذا و کاهش دفعات جفت گیری به طور غیر مستقیم برروی میزان باروری پرنده موثر می باشد تراکم بیش از حد پرندگان می تواند مانع از دسترسی آزاد آنها به آب و غذا گردیده و در ضمن سبب کاهش فضای لازم جهت جفتگیری موفقیت امیز نیز می گردد .

مشکلات موجود قبل از خواباندن تخم مرغها در ماشین جوجه کشی : عدم خروج جوجه ها از تخم مرغهای نطفه دار ،ناشی از مرگ ومیر اولیه و زودرس جنین زنده داخل تخم مرغ می باشد که غالبا در فاصله زمان تخمگذاری تا هنگام خواباندن تخم مرغها در ماشین رخ می دهد هنگامی که خروج جوجه ها از تخم مرغهای نطفه دار دچار نقصان و کاهش میگردد یکی از موارد زیر میتواند دلیل این امر تلقی گردد : - توارث - آلودگی باکتریایی و بهسازی نامناسب محیط - حمل ونقل ناصحیح وصدمات مکانیکی حاصل از آن  - نگهداری تخم مرغها به مدت طولانی  - شرایط نامساعد نگهداری تخم مرغها  - خواباندن تخم مرغهای بسیار بزرگ و یا کوچک

توارث : برخی از پرندگان نگهداری شده تحت شرایط کاملا مناسب دائما تخم مرغهای نطفه داری تولید می کنند که قدرت جوجه درآوری آنها پایین است اینگونه تخم مرغها به طور ژنتیکی دچار نقص هستند بسیاری از ژنهای دخیل در این امر هم بروی متابولیسم مرغ و هم بر فیزیولوژی جنین تاثیر می گذارند اینگونه ژنها معمولا به صورت مغلوب وجود داشته و تاثیر سویی در جوجه های طبیعی ایجاد نمی کنند و این نیز به دلیل پوشیده شدن این ژنها با بیش از یک صفت غالب می باشد . آمیزش خویشاوندی سبب بروز و آشکار شدن صفات مغلوبی نظیر ظرفیت بالای تخمگذاری و یا میزان رشد می گردد به علاوه این پدیده سبب بروز بسیاری از صفات مغلوب و نامطلوب می گردد به علاوه این پدیده سبب بروز بسیاری از صفات مغلوب و نامطلوب می گردد این صفات نامطلوب میتوانند از عدم توانایی در انتقال مواد مغذی ضروری و انتقال آنها به تخم مرغ تاکشنده بودن آنها متفاوت باشند که درهر حال مانع از رشد جنینی می شوند .

آلودگی و شرایط نامناسب بهداشتی: آلودگیهای باکتریایی به آسانی سبب فساد و خرابی تخم مرغهای قابل جوجهکشی می گردند برخی ازاجرام بیماریزا بالاخص سالمونلاها و ویروسها می توانند قبل از تشکیل پوسته تخم مرغ به داخل آن انتقال یابند متداولترین راه ورود آلودگی به داخل تخم مرغ از طریق منافذ موجود برروی پوسته و بعد از تخمگذاری می باشد عوامل باکتریایی می توانند طی مدت 3 ساعت پس از زمان تخمگذاری از طریق این منافذ عبور نمایند در صورتی که پوسته تخم مرغ مرطوب و یا کثیف باشد ورود باکتریها به داخل تخم مرغ بسیار سریعتر انجام می گیرد زمانی که تخم مرغ از بدن مرغ خارج می شود درجه حرارتی برابر با حرارت بدن مرغ داشته ولی به سرعت سرد می شود این سردشدن سبب می شود که حجم محتویات تخم مرغ به میزان کمی کاهش پیدا کند از آنجایی که پوسته تخم مرغ در این حالت دچار انقباض نمیگردد درداخل تخم مرغ حالت خلا ایجاد شده و در نتیجه آن هوا و باکتریها از طریق منافذ موجود بروی پوسته به داخل تخم مرغ کشیده می شوند که این امر موجب تشکیل اطاقک هوایی می گردد . آلودگی باکتریایی تخم مرغ های جوجهکشی می تواند با رعایت موارد پیشگیرانه زیر به میزان زیادی کاهش یابد : - لانه های تخمگذاری را تمیز نگه داشته و با مواد مناسبی پر نمایند . - تکرار دفعات جمع آوری تخم مرغ حداقل 3 بار در روز که در روزهای گرم باید بیشتر نیز باشد  - به حداقل رساندن تعداد تخم مرغهای گذاشته شده روی زمین با در نظر گرفتن حداکثر 4 پرنده به ازا هرلانه تخمگذاری و کم کردن ارتفاع بعضی از لانه ها تا سطح زمین در هفته اول تولید جهت کمک به پرندگان برای عادت به تخمگذاری دراین لانه ها . - استفاده از ظروف تمیز برای جمع آوری تخم مرغ . - تمیز کردن تخم مرغهای کثیف بلافاصله بعد از تخمگذاری  - اجتناب ازتمیز نمودن و پاک کردن تخم مرغها به وسیله دستمال نم دار و کثیف زیرا این طریقه سریعترین راه آلوده نمودن تخم مرغ می باشد معمولا جهت پاک کردن توده های بزرگ کثافات بر روی پوسته تخم مرغ ازکاغذ سمباده استفاده می شود . - بکارگیری دستور العمل کارخانه های سازنده مواد ضد عفونی کننده وفرمالدئید در ارتباط با غلظت آنها در هنگام شستشو یا دود دادن تخم مرغها . - سرد نمودن تدریجی تخم مرغها قبل از بسته بندی آنها جهت نگهداری  - پرهیز ازعرق کردن تخم مرغها قبل از بسته بندی آنها جهت نگهدری . - ممانعت از افزایش بیش از حد رطوبت در محل نگهداری تخم مرغ زیرا با تشکیل قطرات شبنم باکتریها میتوانند به دلیل تراکم بیش از حد اب در فضا به آسانی از طریق منافذ موجود برروی پوسته وارد تخم مرغ شوند .

نگهداری طولانی مدت: اززمانی که تخمگذاری انجام می شود تخم مرغ از نظر فیزیکی دستخوش تغییراتی گردیده و در عین حال موردهجوم باکتریها قرار می گیرد این تخم مرغها قابلیتجوجه درآوری خود را تاحد معینی ازگزند این تغییرات حفظ می کنند با افزایش این تغییرات قابلیت جوجه درآوری به سرعت کاهش می یابد تحت شرایط کاملا مطلوب نگهداری و ذخیره تخم مرغ ، قابلیت جوجه درآوری بعد ازگذشت 4-5 روز اول با احتساب میانگین 2 درصد در روز شروع به کاهش مینماید بنابراین توصیه می شود که تخم مرغها را به مدت بیش از یک هفته نگهداری ننمایند .میزان تبخیر آب از تخم مرغها به درجه حرارت و رطوبت بستگی دارد در صورتی که تخم مرغ میزان زیادی از آب خود را در اثر تبخیر در طول مدت زمان نگهداری از دست بدهد جنین داخل تخم مرغ قادر به رشد کامل نبوده واحتمالا قبل از خوابانده شدن تخم مرغ در دستگاهجوجه کشی از بین می رود .

حمل ونقل و صدمات مکانیکی : بی دقتی و برخورد خشن درهنگام حمل و نقل تخم مرغهای قابل جوجه کشی میتواند سبب درهم ریختگی وگسیختگی ساختمان ظریف داخل تخم مرغ گردیده و معمولا متعاقب آن مرگ و میر جنین مشاهده می شود در صورت نیاز به حمل و نقل تخم مرغها از محلی به محل دیگر و تکان خوردن آنها درهنگام حمل و نقل نکته ای که باید بدان توجه بسیار زیادی نمود عدم حرکت تخم مرغها 24 ساعت قبل ازخواباندن آنها می باشد تا بدین صورت درصد جوجه درآوری تخم مرغها بالاتررود .

خواباندن تخم مرغهای بسیار بزرگ یا کوچک : شروع مراحل رشد جنینی در خلال 25 ساعت اول و یا هنگام عبور زرده از مجرای تخم و تشکیل لایه های مختلف آن از قبیل سفیده ، غشاها و پوسته میباشد سردکردن تخم مرغها درهنگام نگهداری آنها مانع از پیشرفت مراحل جنینی می گردد وتا هنگامی که تخم مرغ دوباره گرم شود جنین فاقد رشدخواهد بود دراین حالت جنین داخل تخ مرغ می تواند به خوبی برای مدت یک هفته ویا بیشتر به بقای خود ادامه دهد جهت دستیابی موفقیت آمیز به این هدف جنین داخل تخم مرغ باید تا مرحله بلاستولا به رشد خود ادامه دهد در صورتی که تخم مرغ به مدت طولانی در قسمت رحم باقی بماند رشد جنینی به مرحله ای می رسد که سرد نمودن و نگهداری آن سبب مرگ جنین خواهد شد از طرفی تخم مرغهای بسیار کوچک در مدت زمان کمتری ازمجرای تخم عبور می نمایند و بنابراین قبل از رسیدن به مرحله بلاستولا از مجرای تخم خارج می گردند در این حالت نیز سرد کردن و نگهداری اینگونه تخم مرغها سبب مرگ جنین در داخل آنها می شود .